მელაძე გიორგი

მეცნიერებათა დოქტორი

ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი

დაასკანერე

ჩემი მიმდინარე კვლევები ეძღვნება თანამედროვე ეტაპზე აგრომეტეოროლოგიური მეცნიერებისა და პრაქტიკის პერსპექტივებში აქტუალურ სასოფლო-სამეურნეო წარმოების აგრომეტეოროლოგიურ მომსახურებასა და მისი განხორციელების სისტემების აგრომეტეოროლოგიურ უზრუნველყოფას: კერძოდ, აგროკლიმატური რესურსების სრულყოფილ შეფასებას, აგროკულტურების ზარდა-განვითარებისა და მოსავლის ფორმირების საფუძველზე, მათ დარაიონებას აგროკლიმატური ფაქტორების გათვალისწინებით; აგროკულტურების ძირითადი ფაზებისა და მოსავლის აგრომეტეოროლოგიური პროგნოზების მეთოდების შემუშავებას თანამედროვე კლიმატის ცვლილების ფონზე; გლობალური დათბობის პირობებში, შემუშავებული სცენარების საფუძველზე, აგროკულტურების მოწყვლადობის შეფასებასა და მათი გავრცელების აგროეკოლოგიური ზონების ტრანსფორმაციას ვერტიკალური ზონალობით; ასევე, თანამედროვე აგრობიოტექნოლოგიების გამოყენებით, ეკოლოგიურად სუფთა მოსავლის მიღებისათვის მაღალმთიანი ზონის აგროკლიმატური პირობების შეფასებას. კვლევების მიზანია: მიღებული შედეგების საფუძველზე, აგროკულტურების ზრდა-განვითარების და მაღალხარისხოვანი მოსავლის მიღების პირობების დასაბუთება და მათი გარემოსადმი მოთხოვნილებათა ინდექსების დადგენა, რაც უზრუნველყოფს აგროკლიმატური რესურსების ეფექტურად გამოყენებას, აგროკულტურების რაციონალურად განლაგებასა და მათი პროდუქტიულობის ამაღლების შესაძლებლობას.

საქართველოს მაღალმთიან აგროკლიმატურ პირობებში სუფრის ჭარხლის გავრცელება გ.მელაძე, მ.მელაძესტატიასაქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ჰმი-ის შრომები, ტ.133, 2023, გვ. 51-55- ISBN 1512-0902 ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Natural hydrometeorological events in Black Sea regions of Georgia M.Tatishvili, G.Meladze, M.Meladze, A.Palavandishviliკონფერენციის კრებულიProceedings book of the international conference ,,Black sea region at the crossroads of civilizations’’ vol.XVI, 2023, pp. 1345-1354 - ISSN 1512-4991 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Agroclimatic changes in the mountainous regions of Georgia M.Meladze, G.Meladze კონფერენციის კრებულიProceedings of international scientific conference "Geophysical Processes in the Earth and its Envelopes", 2023, pp.246-249- ISBN 978-9941-36-147-0 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სასოფლო-სამეურნეო მცენარეთა ბიომრავალფეროვნების აგროკლიმატური ზონების ცვლილება ქართლში მ.მელაძე, გ.მელაძეკონფერენციის კრებულისაერთაშორისო კონფერენციის - ,,სასოფლო-სამეურნეო მცენარეთა და ცხოველთა ბიომრავალფეროვნება, კონსერვაცია და გამოყენების პერსპექტივები’’ შრომათა კრებული, სოფლის მეურნეობის მეცნ. აკადემია, 2023, გვ. 104-109- ISBN 978-9941-8-5843-7- ქართულისაგრანტო პროექტი
სასოფლო-სამეურნეო მცენარეთა ბიომრავალფეროვნების აგროკლიმატური ზონების ცვლილება ქართლში მ.მელაძე, გ.მელაძეკონფერენციის კრებულისაერთაშორისო კონფერენციის - ,,სასოფლო-სამეურნეო მცენარეთა და ცხოველთა ბიომრავალფეროვნება, კონსერვაცია და გამოყენების პერსპექტივები’’ შრომათა კრებული, სოფლის მეურნეობის მეცნ. აკადემია, 2023, გვ. 104-109- ISBN 978-9941-8-5843-7 -ქართულისაგრანტო პროექტი
Changes of agroclimatic resources of mountainous and high mountainous regions of Georgia in terms of global warmingG.Meladze, M.Tatishvili, M.Meladzeკონფერენციის კრებულიProceedings book of the international conference on research in applied sciences-II, Konya-Turkiye, 2023, pp. 1345-1354 - ISBN 978-625-367-017-7- ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს აღმოსავლეთ მაღალმთიანი რეგიონების აგროკლიმატური პოტენციალის შეფასება გ.მელაძე, მ.მელაძეკონფერენციის კრებულიმეორე საერთაშორისო კონფერენციის ,,მდგრადი ლანდშაფტური განზომილება: კვლევა - კარტო/გის - დაგეგმარება - მართვა’’ შრომათა კრებული, 2022, გვ. 204-210- ISBN 978-9941-36-030-5 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატგონივრული სოფლის მეურნეობა და საქართველოს აღმოსავლეთ მთიანი რეგიონების აგროკლიმატური მახასიათებლებიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემები , 2022 / ტ.132, გვ. 36-40- ISBN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Impact of climate change on agro-climatic characteristics and zones of Mtskheta-Mtianeti region მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულიTSU / International Scientific Conference Natural Disasters in the 21st Century: Monitoring, Prevention, Mitigation Proceedings, 2021 / pp. 38-40- ISBN 978-9941-491-52-8 http://109.205.44.60/bitstream/123456789/9575/1/11_Conf_ND_2021.pdfინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს აღმოსავლეთ რეგიონების აგროკლიმატური ზონირება მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიათსუ / მიხეილ ნოდიას სახ. გეოფიზიკის ინსტიტუტის შრომები, 2021 / ტ. LXXIII, გვ. 64-74- ISSN 1512-1135 http://109.205.44.60/bitstream/123456789/9511/1/5_Tr_IG_73_2021.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელება საქართველოს აღმოსავლეთ მშრალ სუბტროპიკებში მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემები , 2021 / ტ.131, გვ. 36-40- ISBN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 8.რაჭა ლეჩხუმი - ქვემო სვანეთიავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2021 / ტ.130, 135 გვ.- ISBN 1512-0902 http://109.205.44.60/bitstream/123456789/9299/1/TOMI-130.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აგრობიომრავალფეროვნების აგროკლიმატური პირობები გლობალური დათბობის გათვალისწინებით სამცხე-ჯავახეთში მელაძე მ. მელაძე გ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / კონფერენციის - კლიმატის ცვლილება და აგრობიომრავალფეროვნება მასალები, 2020 / გვ. 86-90- ISBN 978-9941-8-1738-9 https://www.gaas.dsl.ge/ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 7.კახეთიავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2020 / ტ.128, 160 გვ.- ISBN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
შიდა ქართლის მთიანი და მაღალმთიანი აგროკლიმატური ზონების ცვლილება გლობალური დათბობის პირობებში მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს ეკოლოგიურ მეცნიერებათა აკადემია / საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია ეკოლოგიის თანამედროვე პრობლემები შრომები, 2020 / ტ. 7. გვ. 80-83 - ISSN 1512-1976 http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/8781/1/Eco_2020_3.5.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის ცვლილება: აგროკლიმატური გამოწვევები და პერსპექტივები აღმოსავლეთ საქართველოშიმელაძე გ., მელაძე მ.მონოგრაფიაგამომცემლობა უნივერსალი/ 2020 / 200 გვ.- ISBN 978-9941-26-652-2 http://ecohydmet.ge/meladze-climchange.pdfქართულისახელშეკრულებო
ყინვების გავლენა აგროკულტურებზე კლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემები , 2020 / ტ.129, გვ. 45-51- ISBN 1512-0902 http://109.205.44.60/bitstream/123456789/9035/1/TOMI-129-08.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Main problems of the sustainable development the South Caucasus and processes of transformation of landscapes (ecosystems) of biodiversity ელიზბარაშვილი ნ., მელაძე მ., სულხანიშვილი ნ., კალანდაძე ვ., მელაძე გ., გორდეზიანი თ., გორგოძე ტ., მელაძე გ., დონაძე ტ., ელიზბარაშვილი რ., სიდამონიძე დ.სტატიაTriveni Enterprises / Journal of Environmental Biology, (special issue) Environment, Biodiversity, Geography, 2020 / vol.41, #2, pp. 382-390 SJR rating (WoS) - 0.17; SJR rating (Scopus) - 0.247 p-ISSN: 0254-8704 e-ISSN: 2394-0379 http://doi.org/10.22438/jeb/41/2(SI)/JEB-15 ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Agroclimatic zoning of western region of Georgia მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიაOJS / Annals of Agrarian Science, 2019 / vol.17, #4, pp.422-432- ISSN 1512-1887 https://journals.org.ge/index.php/aans/issue/view/10/11ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობა: სამეგრელო-ზემო სვანეთის აგროკლიმატური მახასიათებლების ცვლილების ტენდენციებიმელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემები , 2019 / ტ. 127, გვ. 46-52- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის გლობალური ცვლილების გავლენა აგროკლიმატურ მახასიათებლებზე და გვალვების განმეორადობაზე საქართველოში (კახეთის რეგიონის მაგალითზე) მელაძე გ., მელაძე მ.კონფერენციის კრებულითსუ / საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციიის ბუნებრივი კატასტროფები საქართველოში: მონიტორინგი, პრევენცია, შედეგების შერბილება, შრომები, 2019 / გვ. 96-100- ISBN 978-9941-13-899-7 http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/8642/1/22_Conf_NDG_2019.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Transformation of agroclimatic zones of Samegrelo-Zemo Svaneti in Conditions of global warmingმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულიTSU / Proceedings of International Conference: Actual Problems of Geography, 2019 / pp. 96-102- ISBN 978-9941-13-885-0 -ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სასოფლო-სამეურნეო ლექსიკონი I-II ტომი მელაძე მ., მელაძე გ., და ავტორთა ჯგუფიმონოგრაფიასაქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია / 2019 / I ტომი - გვ. 202, II ტომი - გვ. 397 - ISBN 978-9941-8-1016-9 ISBN 978-9941-8-1017-6 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საშემოდგომო ხორბლის თესვის ვადები და ზონირება გლობალური დათბობის პირობებშიმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებული საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საერთაშორისო კონფერენციის - ხორბალი ევროპის ქვეყნებში და საქართველო, როგორც ხორბლის წარმოების ერთერთი კერა მასალები, 2019 / გვ. 221-225- ISBN 978-9941-8-1687-1 https://ueaa.info/wp-content/uploads/2019/09/Conference-Program-GAAS.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 6.იმერეთიავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2019 / ტ.126, 112 გვ.- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Impact of weather and Climate extremes on landscapes in Georgiaტატიშვილი მ., ქართველიშვილი ლ., მელაძე მ., მელაძე გ., სამხარაძე ი., ფალავანდიშვილი ა., კუტალაძე ნ.კონფერენციის კრებული TSU / International multidisciplinary conference proceedings actual problems of landscape sciences: Environment, Society, 2019 / pp. 144-148- ISSN 1512-0902https://aplr.tsu.ge/Proceedings.pdfინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სამეგრელო-ზემო სვანეთის რეგიონის აგროკლიმატურ პირობებში თხილის კულტურის აგრობიოლოგიური თავისებურებანი მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები , 2019 / ტ. 125, გვ. 51-55- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Citrus Distribution Areaმელაძე გ.სტატიაFranz Steiner Verlag / National Atlas of Georgia. 2018 / p.108a- ISBN 978-515-12057-9 ISBN 978-3-515-12183-5 https://elibrary.steiner-verlag.de/book/99.105010/9783515121835ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Tunga Distribution Areaმელაძე გ.სტატიაFranz Steiner Verlag / National Atlas of Georgia. 2018 / p.108a- ISBN 978-515-12057-9 ISBN 978-3-515-12183-5 https://elibrary.steiner-verlag.de/book/99.105010/9783515121835 ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
მცხეთა-მთიანეთის რეგიონის აგროეკოლოგიური ზონირება გლობალური დათბობის პირობებშიმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულიაწსუ / საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის „ეკოლოგიის თანამედროვე პრობლემები“, შრომები. 2018 / ტ. 6, გვ. 258-261- ISSN 1512-1976 http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/7357/1/Kut_2018_3.7.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Evaluation of the agro-ecological potential of Racha-Lechkhumi - Kvemo Svaneti region (Georgia) and zoning of cropsმელაძე მ., მელაძე გ. ტრაპაიძე ვ., მელაძწ გ.კონფერენციის კრებულიSGEM WORLD SCIENCE / 18th International multidisciplinary scientific geoconference, Ecology and Environment Protection, 2018 / vol. 18, pp. 361-367SJR რეიტინგი (Scopus) - 0.217 ISBN 978-619-7408-46-1 ISSN 1314-2704 DOI:10.5593/sgem2018/5.1/S20.047 https://www.researchgate.net/publication/328728500_EVALUATION_OF_THE_AGRO-ECOLOGICAL_POTENTIAL_OF_RACHA-LECHKHUMI_-_KVEMO_SVANETI_REGION_GEORGIA_AND_ZONING_OF_CROP ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
ვაზის გავრცელება და გლობალური დათბობა საქართველოში მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნ. აკადემია / საერთაშორისო კონფერენციის- მევენახეობა და მეღვინეობა ევროპის ქვეყნებში, ისტორიული ასპექტები და პერსპექტივები’’ მასალები, 2017 / გვ. 172-178- http://www.gaas.dsl.ge/en/information/conference-materials http://www.gaas.dsl.ge/images/2017_PDF/2017-konferencia_Shromebi.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს აღმოსავლეთ ტერიტორიაზე აგროკლიმატური მაჩვენებლების ცვლილება და გვალვების გახშირება გლობალური დათბობის პირობებშიმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულითსუ / საერთაშორისო კონფერენციის - მდგრადი განვითარების ლანდშაფტური განზომილება: კვლევა, დაგეგმარება, მართვა’’ მასალები, 2017 / გვ. 246-253- ISBN 978-9941-13-639-9 http://icldscartogis.tsu.ge/assets/media/uploads/media/proceedings_part1_2017.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სასურსათო კულტურების აგროტექნოლოგიის ვადები გლობალური დათბობის გათვალისწინებითმელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები , 2017 / ტ. 124, გვ. 50-54- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Climate change: a trend of increasingly frequent droughts in Kakheti Region (East Georgia) მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიაAgricultural University of Georgia. Production and hosting by Elsevier B.V. / Annals of Agrarian Science, 2017 / vol.15, #1, pp. 96-102- ISSN:1512-1887 doi.org/10.1016/j.aasci.2017.02.011 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1512188717300222ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალურ დათბობასთან დაკავშირებით სხვადასხვა ტიპის გვალვების განმეორადობა და მათი აგრომეტეოროლოგიური პროგნოზირება (დედოფლისწყაროს მაგალითზე)მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები , 2016 / ტ. 123, ,გვ. 10-14- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
ეკოლოგიური მიწათმოქმედების აგროკლიმატური პირობები სამცხე-ჯავახეთის მაღალმთიან ზონაშიმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებული საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საერთაშორისო კონფერენციის - ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტების წარმოების თანამედროვე ტექნოლოგიები სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარებისათვის მასალები, 2016 / გვ. 242-246- ISBN 978-9941-0-9099-8 http://www.gaas.dsl.ge/images/2018_PDF/Konferenc_Shromebi_2016.pdfქართულისაგრანტო პროექტი
Global warming: changes of agroclimatic zones in humid subtropical, mountainous and high mountainous regions of Georgia მელაძე გ., მელაძე მ., ელიზბარაშვილი ნ., მელაძე გ.სტატიაIJCR / International Journal of Current Research, 2016 / Vol. 8(7), pp. 35403-35409SJIF Impact factor: 7.992; ISI Impact factor (2019-2020): 1.532 ISSN 0975-833X https://doi.org/10.24941/ijcr.2017ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობა და აგროეკოლოგიური მაჩვენებლების ცვლილების ტენდენცია ბორჯომის ტერიტორიაზემელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულითსუ / სამეცნიერო კონფერენციის - რეგიონალური განვითარების პერსპექტივები: სამცხე-ჯავახეთი მასალები, 2016 / გვ. 186-193- ISBN 978-9941-0-8627-4 https://cupdf.com/document/fffffff-fffffffsamtskhe-ffffffff-fffffffffff.htmlქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Influence of global warming on agroclimatic indices of agriculture and intensity of droughts in Kakheti region, East Georgia მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian National Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian National Academy of Sciences, 2016 / vol.10, №1, pp. 97-104- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/bnas/t10-n1/16-Meladze.pdfინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 5.შიდა ქართლიავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2016 / ტ.122- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობა და აგროკულტურების განვითარების ძირითადი მაჩვენებლების და გვალვიანობის მატების ტენდენციები კახეთში მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საერთაშორისო კონფერენციის - გლობალური დათბობა და აგრობიომრავალფეროვნება მასალები, 2015 / გვ. 232-236- ISBN 978-9941-0-8178-1 http://www.gaas.dsl.ge/images/conference_materials/Konferencia_shromebi-%202015.compressed.pdfქართულისაგრანტო პროექტი
ქედის ტერიტორიაზე გლობალური დათბობის გავლენა მცენარეთა განვითარების ძირითად აგროკლიმატურ მაჩვენებლებზე სავეგეტაციო პერიოდშიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები , 2015 / ტ. 121, გვ. 43-47- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობით გამოწვეული აგროკლიმატური მაჩვენებლების ცვლილება ქვემო ქართლის რეგიონში მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საერთაშორისო კონფერენციის - გლობალური დათბობა და აგრობიომრავალფეროვნება მასალები, 2015 / გვ. 115-118- ISBN 978-9941-0-8178-1http://www.gaas.dsl.ge/images/conference_materials/Konferencia_shromebi-%202015.compressed.pdfქართულისაგრანტო პროექტი
Impact of global warming on the vegetation durable and distribution area of crops in the humid subtropical and mountainous regions of Georgia მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაScience Publishing Group / American Journal of Environmental protection, 2015 / vol. 4. No.3-1, pp.162-167- ISSN: 2328-5680 (Print); ISSN: 2328-5699 (Online) doi: 10.11648/j.ajep.s.2015040301.35 https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.929.6439&rep=rep1&type=pdfინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Influence of climate global warming on productivity of subtropical technical crops and agroclimatic zone changesმელაძე გ., მელაძე მ., თუთარაშვილი მ.სტატიაOJS / Annals of Agrarian Science, 2014 / Vol. 6(1), pp. 48-50- ISSN 1512-1887 https://openjournals.ge/index.php/AGR_SCI/article/view/1299ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Agroclimatic aspects of farming development in mountain and high-mountain region of Georgiaმელაძე გ., მელაძე მ., თუთარაშვილი მ.სტატიაOJS / Annals of Agrarian Science, 2014 / Vol. 3(1), pp. 43-47- ISSN 1512-1887 https://openjournals.ge/index.php/AGR_SCI/article/view/470ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კოლხეთი - მევენახეობა-მეღვინეობის უნიკალური აგროკლიმატური ზონა მელაძე გ., გოგიტიძე ვ. მელაძე მ.სტატიათსუ-ის ვახუშტი ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტი / საზოგადოებრივი გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემები, კონფერენციის მასალები, 2014 / # 6(85), გვ. 146-152- ISSN 2233-3347 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/312493ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
"მიკროკლიმატური რეჟიმის გავლენა ჩაის მოსავლიანობაზე და მისი პროგნოზირება""მელაძე გ., თავართქილაძე კ., გაგუა გ."სტატიათსუ-ის ვახუშტი ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტი / საზოგადოებრივი გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემები, კონფერენციის მასალები, 2014 / # 6(85), გვ. 135-140 - ISSN 2233-3347 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/312493ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით ძირითადი სასურსათო კულტურების მოწყვლადობის სცენარები მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები , 2014 / ტ. 120, გვ.41-45 - ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის ცვლილების გავლენა სასოფლო-სამეურნეო კულტურების აგროკლიმატურ მახასიათებლებზე (საგარეჯოს მაგალითზე) მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებული სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საერთაშორისო კონფერენციის - კლიმატის ცვლილება და მისი გავლენა სოფლის მეურნეობის მდგრად და უსაფრთხო განვითარებაზე’’ მასალები, 2014 / გვ. 194-196- CF/57/10-100/14 http://www.gaas.dsl.ge/images/conference_materials/Konferencia_shromebi-%202014.compressed.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
იმერეთის რეგიონის აგროკლიმატური პირობების შეფასება აგროკულტურების რაციონალურად გაადგილებისა, პროდუქტიულობისა და მოსავლის პროგნოზირებისათვისმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებული"სოხუმის სახ. უნივერსიტეტი / საერთაშორისო ელექტრონული კონფერენციის - გეოგრაფია და გარემოს თანამედროვე პრობლემები , მასალები, 2014 / გვ. 24-29 "- - http://sou.edu.ge/?lang_i d=ENG#sthash. UmfFKcga.dpufქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კახეთის რეგიონის აგროეკოლოგიური ზონებიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნ. აკადემი ის მოამბე, 2014 / ტ.33, გვ. 215-218- ISSN 1512-2743 https://www.gaas.dsl.ge/ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აგროეკოლოგიური ზონების ტრანსფორმაცია გლობალური დათბობის პირობებშიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია / საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის მოამბე, 2014 / ტ.33, გვ. 211-214- ISSN 1512-2743 https://www.gaas.dsl.ge/ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობის გათვალისწინებით ვაზის სხვადასხვა ჯიშის აგროკლიმატური ზონების სცენარებიმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებული თსუ - ვახუშტი ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტი / საერთაშორისო კონფერენციის - გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემები შრომათა კრებული, 2013 / #5(84), გვ. 194-197- ISSN 2233-3347 https://evergreen.tsu.ge/eg/opac/record/40063ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით აგროკულტურების გავრცელების ზონების სცენარი სამხრეთ საქართველ ოში (ახალციხის მაგალითზე)მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულითსუ / საერთაშორისო კონფერენციის - ბიოეკონომიკა და სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარება’’ შრომათა კრებული, 2013 / გვ. 322-327- ISBN 978-9941-13-226-1 https://www.tsu.ge/data/file_db/economist_faculty/programakonferencia.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Estimation of agro-climatic potential of Mtsheta-Mtianeti regionმელაძე გ., მელაძე მ.კონფერენციის კრებულისტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / საერთაშორისო სამეცნიერო - ტექნიკური კონფერენცია ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები , მასალები, 2013 / ტ. 119, გვ. 87-90- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Distribution of winter wheat with account of global warmingმელაძე გ., მელაძე მ.კონფერენციის კრებულისტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / საერთაშორისო სამეცნიერო - ტექნიკური კონფერენცია "ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები", მასალები, 2013 / ტ. 119, გვ. 90-97- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Distribution of different varieties of vine with account of global warming on the territory of Georgia მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian National Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian National Academy of Sciences, 2013 / vol. 7, №1, pp. 105-108- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/7-1/Meladze%20105-109.pdfინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს დასავლეთ რეგიონების აგროკლიმატური რესურსებიმელაძე გ., მელაძე მ.მონოგრაფიაგამომცემლობა უნივერსალი / 2012 / გვ. 435 - ISBN 978-9941-17-622-7 http://www.ecohydmet.ge/West.MELADZE.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ეროვნული ატლასიმელაძე გ.მონოგრაფიათსუ / ვ.ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტი, 2012 / 164 გვ.- - https://opac.sciencelib.ge/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=26352ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობის პირობებში სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების აგროეკოლოგიური ზონები საგარეჯოს ტერიტორიაზე მელაძე გ., მელაძე მ.კონფერენციის კრებული აგრარული უნივერსიტეტის რადიოლოგიისა და ეკოლოგიის ინსტიტუტი / კონფერენცია - რადიოლოგიური და აგროეკოლოგიური გამოკვლევები , შრომები, 2012 / ტ.VIII, გვ. 124-128- ISSN 1512-2786 http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/jmat/catalog.html?pft=biblio&from=31&rnum=10&udc=631.9ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აგრომეტეოროლოგიური ფაქტორების გავლენა საშემოდგომო ხორბლის გამოზამთრებასა და მოსავალზემელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული "ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემები", 2011 / ტ. 116, გვ. 21-29- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 4.გურიაავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2011 / ტ. 118, 92 გვ.- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს კლიმატური და აგროკლიმატური ატლასიავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / 2011 / 120 გვ.- - https://www.ecohydmet.ge/book%20gepei.pdfქართულისაგრანტო პროექტი
მაღალმთის აგროეკოლოგიურ ზონებში პერსპექტიული სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების სცენარები კლიმატის გლობალური დათბობის გათვალისწინებით მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიათსუ, საქართველოს გეოგრაფია,#8-9,2011,გვ.76-81- ISSN 1512-1267 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობის პირობებში სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების აგროეკოლოგიური ზონები საგარეჯოს ტერიტორიაზე მელაძე გ., მელაძე მ.კონფერენციის კრებული აგრარული უნივერსიტეტის რადიოლოგიისა და ეკოლოგიის ინსტიტუტი / კონფერენცია - ,,რადიოლოგიური და აგროეკოლოგიური გამოკვლევები'', შრომები, 2012 / ტ.VIII, გვ. 124-128- ISSN 1512-2786 http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/jmat/catalog.html?pft=biblio&from=31&rnum=10&udc=631.9ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აგრომეტეოროლოგიური ფაქტორების გავლენა საშემოდგომო ხორბლის გამოზამთრებასა და მოსავალზემელაძე გ., მელაძე მ.სტატიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემები, 2011 / ტ. 116, გვ. 21-29- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 4.გურიაავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2011 / ტ. 118, 92 გვ.- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს კლიმატური და აგროკლიმატური ატლასიავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიასტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / 2011 / 120 გვ.- - https://www.ecohydmet.ge/book%20gepei.pdfქართულისაგრანტო პროექტი
მაღალმთის აგროეკოლოგიურ ზონებში პერსპექტიული სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების სცენარები კლიმატის გლობალური დათბობის გათვალისწინებით მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიათსუ / სამეცნიერო ჟურნალი საქართველოს გეოგრაფია, 2011 / #8-9, გვ.76-81- ISSN 1512-1267 https://www.tsu.ge/assets/media/files/48/jurnalebi/Sakartvelos_Geograpia_8_9.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობის პირობებში აგროკულტურების გავრცელების ზონების და ორი მოსავლის მიღების სცენარები (2020-2050 წწ., დედოფლისწყაროს მაგალითზე)მელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებული,,ჰიდრომეტეოროლოგიის და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემები”, ტექნიკური უნივერსიტეტის ჰმი, ტ.117, 2011, გვ. 79-81 - ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სავეგეტაციო პერიოდების სითბოთი უზრუნველყოფის პროგნოზები (მომავლის, 2020-2050 წწ) კლიმატის გლობალური ცვლილების გათვალისწინებითმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულიგეოგრაფიის ინსტიტუტი / საერთაშორისო კონფერენციის მასალები - ,,გარემო და გლობალური დათბობა’’, თსუ - ვ.ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტის შრომათა კრებული, 2011 / #3(82), გვ.28-32- ISSN 2233-3347 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/312456ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გლობალური დათბობის პირობებში აგროეკოლოგიური ზონების ცვლილება მომავლის (2020-2050 წწ) სცენარითმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულითსუ / საერთაშორისი კონფერენცია - გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემები, საქართველოს ალ. ჯავახიშვილის სახ. გეოგრაფიული საზოგადოების შრომათა კრებული, 2011 / გვ.193-198- ISSN 2233-3223 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აგროკლიმატური ფაქტორების გავლენა სასოფლო-სამეურეო კულტურებზე აჭარის რეგიონშიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს აგრარული უნივერსიტეტი / სსაუ-ის სამეცნიერო შრომათა კრებული, 2011 / ტ. 4, #1 (54), გვ. 16-20- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/363333ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს აღმოსავლეთ რეგიონების აგროკლიმატური რესურსებიმელაძე გ., მელაძე მ.მონოგრაფიაგამომცემლობა უნივერსალი /2010 / 293 გვ. "- ISBN 978-9941-12-816-5 https://www.ecohydmet.ge/Est.Meladze.pdfქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 3. სამეგრელო ზემო სვანეთი ავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2009 / ტ. 113, 83 გვ.- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სასოფლო-სამეურნეო კულტურების მოსავლის აგრომეტეოროლოგიური პროგნოზები შიდა ქართლის რეგიონისათვისმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს აგრარული უნივერსიტეტი / სსაუ-ის სამეცნიერო შრომათა კრებული, 2010 / ტ. 3, #3 (52), გვ.15-17- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/359567ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის გლობალური ცვლილების გავლენა სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების არეალზე საქართველოს მაღალმთის რეგიონებშიმელაძე მ., მელაძე გ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს აგრარული უნივერსიტეტი / საერთაშორისო კონფერენციის -,,აგრობიომრავალფეროვნების დაცვა და სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარება'' შრომები, 2010 / გვ. 286-289- ISSN 1987-6599 -ქართულისაგრანტო პროექტი
საქართველოს მაღალმთის აგროეკოლოგიური ზონების ცვლილების სცენარები კლიმატის გლობალური დათბობის გათვალისწინებითმელაძე გ., მელაძე მ.კონფერენციის კრებულისაქართველოს ტექნიკური უნივერისიტეტი / საქართველოს ტექნიკური უნივერისიტეტის საერთაშორისო კონფერენციის - ,,გარემოს დაცვა და მდგრადი განვითარება'', შრომები, 2010 / გვ. 420-421- ISBN 978-9941-14-868-2 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Agroclimatic zone scenarios of distribution of crops with account of global warming მელაძე გ. მელაძე მ.სტატიაGeorgian Academy of Sciences / Bulletin of the Georgian Academy of Sciences, 2009 / vol., 3, №1, pp. 151-155- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/3-1/Meladze.pdfინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
On Assessment of Impact of Climatic Changes on Productivity and Transformation of Agro-climatic Zones of Dissemination of Agricultural Cropsმელაძე მ. ბეგალიშვილი ნ. მელაძე გ.კონფერენციის კრებულიTransactions of the 10th Baku International Congress ,,Energy, Ecology, Economy” Azerbaijan Republic, 2009 / pp. 201-207- - -ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
გურიის რეგიონის აგროკლიმატური რესურსების შეფასებამელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს აგრარული უნივერსიტეტი / სსაუ-ის სამეცნიერო შრომათა კრებული, 2009 / ტ. 2, #3(47), გვ. 45-47- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/359563ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Роль агроклиматических ресурсов Кахетии в аграрном производствеმელაძე მ., მელაძე გ. თუთარაშვილი მ.სტატიაТГУ / Кавказский географиеский журнал, 2009 / №10, изд. pp. 70-74- ISSN 1512-3002 http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/jmat/browse.html?pft=biblio&from=122900&rnum=10რუსულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის გლობალური დათბობის გავლენა აგროეკოლოგიურ ზონაზე საქართველოს ტენიან სუბტროპიკებშიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიათსუ / სამეცნიერო ჟურნალი - საქართველოს გეოგრაფია, 2008 / № 6-7, გვ. 95-101- ISSN 1512-1267 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კლიმატის გლობალური დათბობის გავლენა აგროკლიმატური ზონების ცვლილებაზემელაძე მ., მელაძე გ. თუთარაშვილი მ.კონფერენციის კრებული" საერთაშორისო კონფერენციის - ,,კლიმატი, ბუნებრივი რესურსები, სტიქიური კატასტროფები სამხრეთ კავკასიაში'' მასალები. ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი, ტ.115, თბ., 2008, გვ.97-104 "- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
თრიალეთის მხარის აგროკლიმატური ზონებიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს სასაოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტი / საქართველოს სასაოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტის სამეცნიერო შრომათა კრებული, 2008 / ტ. I, #3 (44), გვ. 25-26- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/359559ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Influence of Climate Global Warming on Productivity of Subtropical Technical Crops and Agriclimatic Zone Changesმელაძე გ., მელაძე მ., თუთარაშვილი მ.სტატიაOJS / Annals of Agrarian Science, 2008 / Vol.6, №1, pp. 50-55- ISSN 1512-1887 https://openjournals.ge/index.php/AGR_SCI/article/view/1299ინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აბიოტური ფაქტორის გავლენა კულტურათა ზრდა-განვითარებასა და მოსავალზემელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს სასაოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტი / საქართველოს სასაოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტის სამეცნიერო შრომათა კრებული, 2008 / ტ. I, #1 (42), გვ. 40-44- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/359525ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
თრიალეთის ძირითადი აგროკლიმატური პოტენციალიმელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს სასაოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტი / სამეცნიერო შრომათა კრებული -აგრარული მეცნიერების პრობლემები, 2007 / ტ. XXXXI, გვ. 21-24- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/359489ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
"სამხრეთ საქართველოს მაღალმთიანი ზონის ნიადაგურ-კლიმატური პირობების შეფასება ს/ს კულტურების პროდუქტიულობისათვის "მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიასაქართველოს სასაოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტი / სამეცნიერო შრომათა კრებული -აგრარული მეცნიერების პრობლემები, 2007/ ტ. XXXIX, გვ. 27-29- ISSN 1987-6599 https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/359489ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
კახეთის რეგიონში ფერმერულ მეურნეობათა განვითარება აგროკლიმატური პირობების გათვალისწინებითმელაძე მ., მელაძე გ.სტატია"საქართველოს მეცნ. აკადემიის ჰმი-ის შრომები, ტ.111, 2007, 160-167 "- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Agroclimatic zones of Kvemo Kartli region (Georgia) მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian Academy of Sciences, 2006 / 174, №3, pp. 461-464- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/Summury_174-3.htmlინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 2. აფხაზეთი ავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2006 / ტ.112, 153 გვ.- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Perspectives of Ecologically Pure Yield of Some Agricultural Products in Samtskhe-Javakheti’s Region of Georgia მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian Academy of Sciences, 2006 / 173, №2, pp. 319-321- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/173_2/Rezume-173-2.htmინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Основные аспекты органического (экологического) земледелия в высокогорной агроклиматической зонеმელაძე გ., მელაძე მ.სტატია ТГУ / Кавказскй географический журнал, Кавказскй географический журнал, 2006 / № 6, cт. 136-138- ISSN 1512-3002 -რუსულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
სამხრეთ საქართველოს მაღალმთიან აგრომეტეოროლოგიურ პირობებში ზოგიერთი აგროკულტურის მოსავალი მელაძე მ., მელაძე გ.სტატიათსუ / საქართველოს გეოგრაფია, 2005 / № 4, გამომცემლობა, გვ. 68-71- ISSN 1512-1267 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Propagation of Deserving Plants in Mountain Agroecological Conditions of Georgia Considering the Soil Productivity მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian Academy of Sciences, 2005 / 172, №3, pp. 512-514- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/Summary-172-3.htmინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Perspective Vine Propagation Zones in Georgia Considering Expected Global Climate Change მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian Academy of Sciences, 2005 / 172, №2, pp. 304-305- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/New/pub15/172_2/172_2.htmინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Production of Ecological Pure Vegetable Cultures under Conditions of Organic Agriculture in Alpine Zone of Georgia მელაძე გ., მელაძე მ.სტატიაGeorgian Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian Academy of Sciences, 2005 / 172, №1, pp. 154-155- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/New/pub15/172_1/172_1.htmინგლისურისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
Агроклиматические аспекты развития фермерского хозяйства в горных и высокогорных районах Грузии მელაძე გ., მელაძე მ., თუთარაშვილი მ.სტატია,,Универсал’’ / Известия аграрной науки. 2005 / т. 3, N1, cт. 47-50- ISSN 1512-1887 https://openjournals.ge/index.php/AGR_SCI/article/view/470რუსულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
საქართველოს ჰავა. 1.აჭარაავტორთა კოლექტივიმონოგრაფიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2003 / ტ. 110, 136 გვ.- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
მშრალი სუბტროპიკული კულტურების მოსავლის მეორადი ნედლეულიდან მიღებული აქტიური ნახშირების სორბციული თვისებების შესწავლამელაძე გ., ჭავჭანიძე თ., ნასყიდაშვილი ნ.სტატია"საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ,,მოამბე”, 2003, 168 №1, გვ. 36-37 "- ISSN 0132-1447 http://science.org.ge/old/moambe/New/pub15/168_1/168_1.htmlქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
მცენარეთა ეკოლოგიაგუგავა ე. მელაძე გ.სახელმძღვანელოგამომცემლობა - ,,მერაბ აბელაშვილი'' / 2003/ 278 გვ.- CD-JEP-21237-2000 https://evergreen.tsu.ge/eg/opac/record/13421ქართულისაგრანტო პროექტი
სამცხე - ჯავახეთის მაღალმთიან აგროკლიმატურ პირობებში პერსპექტიული აგროკულტურების გავრცელების შესაძლებლობა მელაძე მ., მელაძე გ., თუთარაშვილი მ., ცერცვაძე შ.სტატიათსუ / საქართველოს გეოგრაფია, 2003 / N 2, გვ. 81-84- ISSN 1512-1267 -ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
ძირითადი სასოფლო-სამეურნეო კულტურების აგროეკოლოგიური თავისებურებანი გვალვებთან დაკავშირებით და გვალვების მოქმედების შერბილების ზოგიერთი ასპექტი მელაძე გ., თუთარაშვილი მ., ცერცვაძე შ.სტატიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები - გვალვა და მასთან ბრძოლის პრობლემები, 2002 / ტ.107, გვ. 234-240- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
ჰაერის ექსტრემალური ტემპერატურების გავლენა მცენარეთა ზრდა-განვითარებაზემელაძე გ., ჟორჟიკაშვილი ც.სტატიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები - აგრომეტეოროლოგიის პრობლემები, 2002 / ტ.105, გვ. 36-42- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
ფერმერულ მეურნეობათა აგრომეტეოროლოგიური მომსახურებისათვისმელაძე გ.სტატიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები - აგრომეტეოროლოგიის პრობლემები, 2002 / ტ.105, გვ.4-6- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
წაყინვები და მათი გავლენა სასოფლო-სამეურნეო კულტურებზემელაძე გ., ჟორჟიკაშვილი ც.სტატიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები - აგრომეტეოროლოგიის პრობლემები, 2002 / ტ.105, გვ.43-48- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა
აქტინიდიის ზრდა-განვითარების ძირითადი შედეგები საქართველოს სხვადასხვა აგროეკოლოგიურ რეგიონებშიმელაძე გ., გუდავაძე ნ., სანიკიძე ი.სტატიაჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები - აგრომეტეოროლოგიის პრობლემები, 2002 / ტ.105, გვ.49-55- ISSN 1512-0902 doi.org/10.36073/1512-0902ქართულისახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია - ,,სასოფლო-სამეურნეო მცენარეთა და ცხოველთა ბიომრავალფეროვნება, კონსერვაცია და გამოყენების პერსპექტივები’’თბილისი, საქართველო202310.04-10.05საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიასასოფლო-სამეურნეო მცენარეთა ბიომრავალფეროვნების აგროკლიმატური ზონების ცვლილება ქართლშიზეპირი

სასოფლო-სამეურნეო თვალსაზრისით ქართლი მნიშვნელოვანი მხარეა, რომელიც ადმინისტრაციული დაყოფით წარმოდგენილია შიდა და ქვემო ქართლის რეგიონებად. მრავალწლიური მეტეოროლოგიური დაკვირვებების მონაცემთა საფუძველზე, აქტიურ ტემპერატურათა (>10°C) და ატმოსფერული ნალექების (მმ) ჯამების მიხედვით, გამოყოფილია აგროკლიმატური ზონები (შიდა ქართლისათვის 4 ზონა, ხოლო ქვემო ქართლისათვის - 5), შესაბამისი სასოფლო-სამეურნეო მცენარეების გავრცელებისათვის. გლობალური დათბობის პირობებისათვის, შედგენილი განტოლებებით, გამოთვლილია აქტიურ ტემპერატურათა ჯამები (როგორც საბაზისო, ასევე, სცენარით, ტემპერატურის 2°C-ის მატებით), რომელთა მიხედვით, გამოყოფილია შესაბამისი აგროკლიმატური ზონები, პერსპექტიული კულტურების გავრცელების მიზნით.

https://www.gaas.dsl.ge/
International Scientific Conference - ,,Geophysical Processes in the Earth and its Envelopesთბილისი, საქართველო202311.16-11.17Iv.Javakhishvili TSUAgroclimatic changes in the mountainous regions of Georgiaზეპირი

აღმოსავლეთ საქართველოში მცხეთა-მთიანეთის და დასავლეთ საქართველოში სამეგრელო-ზემო სვანეთის მთიან და მაღალმთიან რაიონებში ჩატარებული მეტეოროლოგიური დაკვირვებების საფუძველზე, გამოვლინდა გლობალური დათბობის პირობებში აგროკლიმატური მახასიათებლების ცვლილების ტენდენციები. მომავალის (2020-2050) სცენარით, შედგენილი განტოლებების მიხედვით (1ºC და 2ºC ტემპერატურის მატება), განისაზღვრა აქტიური ტემპერატურის ჯამები (>10ºC) და გამოიყო აგროკლიმატური ზონები. გლობალური დათბობის სცენარების მიხედვით, ტემპერატურის ზრდას არ ექნება რაიმე მნიშვნელოვანი უარყოფითი ზეგავლენა სასოფლო-სამეურნეო კულტურებზე იმ შემთხვევაში, თუ ის არ აღემატება სცენარით პროგნოზირებულ ზრდას. პირიქით, შეიძლება ხელსაყრელი აღმოჩნდეს კულტურების გავრცელებისათვის ზღვის დონიდან სხვადასხვა სიმაღლეზე, ვერტიკალური ზონირების გათვალისწინებით. სადაც, 1ºC-ით ტემპერატურის მატება შესაძლებელს გახდის კულტურების გავრცელების შესაძლებლობას 100-200 მ მაღლა. ხოლო, 2ºC-ით მატებისას 200-300 მ მაღლა, არსებულ ზონებთან შედარებით.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/10379
International conference on research in applied sciences II.Konya-Turkiye202303.03-03.04IKSAD Publishing HouseChanges of agroclimatic resources of mountainous and high mountainous regions of Georgia in terms of global warmingზეპირი

საქართველოს აღმოსავლეთ მცხეთა-მთიანეთის და დასავლეთ სამეგრელო - ზემო სვანეთის მთიანი და მაღალმთიანი რეგიონების ტერიტორიებზე ჩატარებული 70 წლიანი (1948-2017) მეტეოროლოგიური დაკვირვებების საფუძველზე, გამოვლენილია გლობალური დათბობის გავლენით აგროკლიმატური მახასიათებლების (აქტიურ ტემპერატურათა (>10°C) და ატმოსფერული ნალექების (მმ) ჯამების) ცვლილების ტენდენცია - მატება/კლება. შემუშავებული სცენარით, ტემპერატურის 1 და 2°C-ით მატებისას (დასავლეთ და აღმოსავლეთ რეგიონებისათვის, შესაბამისად) დასავლეთ სამეგრელო-ზემო სვანეთის მთიან (3525°C) და მაღალმთიან (2206°C) რეგიონებში აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების მატება საბაზისისთან შედარებით შეადგენს 189-192°C, შესაბამისად. მთიან და მაღალმთიან რეგიონებში სავეგეტაციო პერიოდი გახანგრძლივებულია 11-9 დღით, შესაბამისად. აღმოსავლეთ მცხეთა-მთიანეთის მთიან (3581°C) და მაღალმთიან რეგიონებში (2128°C) აღინიშნება აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების მატება (486-500°C, შესაბამისად), სავეგეტაციო პერიოდი გახანგრძლივებულია მთიან და მაღალმთიან რეგიონებში 19-18 დღით, შესაბამისად. I მთიანი ზონა ვრცელდება 1000 მ-დან 1500 მ სიმაღლემდე, II მაღალმთიანი ზონა - 2000 მ სიმაღლემდე, ხოლო III მაღალმთიანი ზონა - 2000 მ-დან 2500 მ სიმაღლემდე.

https://en.atlasconference.org/_files/ugd/262ebf_d7fa28e6cd3148caa62cbe7d10241031.pdf
მეორე საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია - მდგრადი ლანდშაფტური განზომილება: კვლევა - კარტო/გის - დაგეგმარება - მართვათბილისი, საქართველო202212.09-13.09ივ.ჯავახიშვილის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტისაქართველოს აღმოსავლეთ მაღალმთიანი რეგიონების აგროკლიმატური პოტენციალის შეფასებაზეპირი

საქართველოს აღმოსავლეთ მაღალმთიანი რეგიონების პირობებში (კახეთი, მცხეთა-მთიანეთი, სამცხე-ჯავახეთი, ქვემო ქართლი, შიდა ქართლი) მრავალწლიური (1948-2017 წწ.) მეტეოროლოგიურ დაკვირვებათა მონაცემების ანალიზისა და სტატისტიკური დამუშავების საფუძველზე, დადგენილია სავეგეტაციო პერიოდების ხანგრძლივობის, აქტიურ ტემპერატურათა (>10°C), ატმოსფერული ნალექების (მმ) ჯამების და ჰიდროთერმული კოეფიციენტების (ჰთკ) მატება/კლების ტენდენციები, როგორც მთლიან სავეგეტაციო პერიოდში (IV-X), ასევე აქტიური ვეგეტაციის (VI-VIII) პერიოდში. მათი მსვლელობის დინამიკა გამოსახული იქნა ტრენდებით. ზემოაღნიშნული სამოცდაათ წლიანი პერიოდის დაკვირვებათა მონაცემები შედარებისათვის გაყოფილია ორ 35-წლიან პერიოდებად. I პერიოდი მოიცავს 1948-1982 წწ, II პერიოდი 1983-2017 წწ.

http://icldscartogis.tsu.ge/assets/media/uploads/images/krebuli_2022.pdf
International Scientific Conference - ,,Black sea region at the crossroads of civilizations’’.Batumi, Georgia 202205.07-06.07Sh.Rustaveli state universityNatural hydrometeorological events in Black Sea regions of Georgiaზეპირი

საქართველოს მდებარეობა და ოროგრაფიული პირობები განაპირობებს კლიმატის და ლანდშაფტების მრავალფეროვნების წარმოქმნას როგორც დასავლეთ ისე აღმოსავლეთ ნაწილებში. ამ მოვლენებისგან წარმოქმნილი რისკები დიდ გავლენას ახდენს ქვეყნის მდგრად განვითარებაზე. წარმოქმნილი პრობლემის აქტუალობა სტიმულს აძლევს ან ბუნებრივი საფრთხეების შესწავლას. განსაკუთრებით აქტუალური გახდა სტიქიური მოვლენების კვლევა დედამიწის სადამკვირვებლო მისიის (EOS) თანამგზავრული მონაცემების გამოყენებით, რაც საშუალებას იძლევა ამ მოვლენების გამომწვევი ბუნებრივი ფაქტორების დეტალურად შესწავლისა. კვლევის მიზანია საქართველოს ზღვისპირა რეგიონებში (აჭარა, გურია, სამეგრელო) სტიქიური ჰიდრომეტეოროლოგიური მოლენების: ექსტრემალური ტემპერატურა, სეტყვა, ჭექა-ქუხილი, ძლიერი ქარი, თავსხმა წვიმა, წყალდიდობა და წაყინვები სივრცულ-დროითი კანონზომიერებების შესწავლა საქართველოს ჰიდრომეტეოროლოგიური სადამკვირევებლო ქსელის და თანამგზავრული მონაცემების გამოყენებით.

https://www.aosr.ro/en/international-scientific-conference-black-sea-region-at-the-crossroads-of-civilizations/
V International Conference -RESOURCES, ENVIRONMENT AND REGIONAL SUSTAINABILITY IN NORTH-EAST ASIAIrkutsk, Russia202223.08-24.08V.B. Sochavy SB RAS Institute of GeographyChanges of agroclimatic resources of mountainous and high-mountainous regions of Georgia in terms of global warmingზეპირი

გლობალური დათბობის პირობებში, კლიმატის არაერთგვაროვანი ცვლილების გავლენის კვლევა აგროკულტურების პროდუქტიულობაზე, მათ მოწყვლადობაზე და არსებული აგროკლიმატური ზონების საზღვრების მოსალოდნელი ტრანსფორმაციის გამოვლენა აუცილებელი და აქტუალურია. საქართველოს აღმოსავლეთ მცხეთა-მთიანეთის და დასავლეთ სამეგრელო - ზემო სვანეთის მთიანი და მაღალმთიანი რეგიონების ტერიტორიებზე ჩატარებული 70 წლიანი (1948-2017) მეტეოროლოგიური დაკვირვებების საფუძველზე, გამოვლენილია გლობალური დათბობის გავლენით აგროკლიმატური მახასიათებლების (აქტიურ ტემპერატურათა (>10°C) და ატმოსფერული ნალექების (მმ) ჯამების) ცვლილების ტენდენცია - მატება/კლება. შედგენილი განტოლებების მიხედვით, განისაზღვრა აქტიურ ტემპერატურათა ჯამები (>10°C) და გამოიყო აგროკლიმატური ზონები, შესაბამისი კულტურების გავრცელების პერსპექტივით.

http://www.anso.org.cn/index/news/202209/t20220908_714874.html
International Scientific Conference - Natural Disasters in the 21st Century: Monitoring, Prevention, Mitigationთბილისი, საქართველო202120-22 დეკემბერიIv.Javakhishvili TSU (M.Nodia Institute of Geophysics and V.Bagrationi Institute of Geography) and GTU (Institute of Hydrometeorology)Impact of climate change on agro-climatic characteristics and zones of Mtskheta-Mtianeti regionზეპირი

კლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით, მცხეთა-მთიანეთის რეგიონში სავეგეტაციო პერიოდისათვის გამოვლენილია აგროკლიმატური მახასიათებლების დროში ცვლილების ტენდენცია; რეგიონის მშრალ სუბტროპიკულ, მთიან და მაღალმთიან ზონებში სავეგეტაციო პერიოდის გახანგრძლივება და აქტიურ ტემპერატურათა (>10°C) ჯამების მატება, ხოლო ატმოსფერული ნალექების (მმ) და ჰიდროთერმული კოეფიციენტის (ჰთკ) კლების დინამიკა. 

http://109.205.44.60/bitstream/123456789/9575/1/11_Conf_ND_2021.pdf
საერთაშორისო კონფერენცია - ეკოლოგიის თანამედროვე პრობლემებითბილისი, საქართველო202026-28 სექტემბერითსუ, გეოფიზიკის ინსტიტუტიშიდა ქართლის მთიანი და მაღალმთიანი აგროკლიმატური ზონების ცვლილება გლობალური დათბობის პირობებში ზეპირი

გლობალური დათბობის ფონზე შეფასებულია აგროკლიმატური მახასიათებლები შიდა ქართლის მთიან და მაღალმთიან ზონებში. მრავალწლიური (1948-2017წწ.) მეტეოროლოგიურ დაკვირვებათა მონაცემების ანალიზისა და სტატისტიკური დამუშავების საფუძველზე, მომავლის სცენარით (ტემპერატურის 2°C-ის მატება), დადგენილია აღნიშნული ზონების სავეგეტაციო პერიოდების ხანგრძლივობის, აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების, ატმოსფერული ნალექების და ჰთკ-ის მატება/კლების ტენდენციები. გამოყოფილია მთიანი და მაღალმთიანი აგროკლიმატური ზონები შესაბამისი პერსპექტიული კულტურების გავრცელების მიზნით.  

http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/8781/1/Eco_2020_3.5.pdf
სამეცნიერო კონფერენცია - კლიმატის ცვლილება და აგრობიომრავალფეროვნებათბილისი, საქართველო202024-25 სექტემბერისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიააგრობიომრავალფეროვნების აგროკლიმატური პირობები გლობალური დათბობის გათვალისწინებით სამცხე-ჯავახეთში ზეპირი

შეფასებულია აგროკლიმატური მახასიათებლები სამცხე-ჯავახეთის მთიან და მაღალმთიან ზონებში. მრავალწლიური (1948-2017წწ.) მეტეოროლოგიურ დაკვირვებათა მონაცემების ანალიზისა და სტატისტიკური დამუშავების საფუძველზე, ასევე, მომავლის სცენარით, დადგენილია აღნიშნული ზონების სავეგეტაციო პერიოდების ხანგრძლივობის, აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების, ატმოსფერული ნალექების და ჰიდროთერმული კოეფიციენტების (ჰთკ) მატება/კლების ტენდენციები.  


International multidisciplinary combined event on actual problems of landscape sciences: environment, society, politicsთბილისი, საქართველო20199-13 სექტემბერიIv.Javakhishvili TSU (M.Nodia Institute of Geophysics and V.Bagrationi Institute of Geography) and GTU (Institute of Hydrometeorology)Impact of weather and Climate extremes on landscapes in Georgiaზეპირი

ამინდისა და კლიმატის ექსტრემუმების გავლენის შესწავლისთვის გამოყენებულია მეტეოროლოგიური დაკვირვების მონაცემების გრძელვადიანი სერია (1970-2017). იგი მოიცავს ექსტრემალური ტემპერატურის, ნალექების და ქარის მონაცემების შეფასებას. შედეგები გამოყენებული იქნა საქართველოს ტერიტორიის აგროკლიმატური ზონირებისთვის და ასევე, მოცემულია რეკომენდაციები ადაპტაციისა და შერბილების ღონისძიებებისთვის.

http://109.205.44.60/bitstream/123456789/9575/1/11_Conf_ND_2021.pdf
International Scientific Conference - Natural Disasters in Georgia: Monitoring, Prevention, Mitigationთბილისი, საქართველო2019 12-14 დეკემბერიIv.Javakhishvili TSU, GTU Impact of global climate change on agroclimate features and reoccurrence droughts in Georgia (on the example of Kakheti region)ზეპირი

დადგენილია მშრალი სუბტროპიკული, მთიანი და მაღალმთიანი ზონების სავეგეტაციო პერიოდების ხანგრძლივობის, აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების (>10°C), ატმოსფერული ნალექების (მმ) და ჰთკ-ის მატება/კლების ტენდენციები. საკვლევი ზონებისათვის გამოთვლილია აგროკლიმატური მახასიათებლები, რაც გამოისახა ტრენდებით. დადგენილია ბოლო 35 წლის განმავლობაში II პერიოდში (1983-2017) სუსტი გვალვების შემცირება (6%-ით) I პერიოდთან შედარებით (1948-1982), ხოლო საშუალო (9%) და ძლიერი (23%) გვალვების გახშირება. 

http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/8642/1/22_Conf_NDG_2019.pdf
International Scientific Conference - Actual Problems of Geographyთბილისი, საქართველო20195-6 ნოემბერიV.Bagrationi Institute of Geography, Iv.Javakhishvili Tbilisi State UniversityTransformation of agroclimatic zones of Samegrelo - Zemo Svaneti in conditions of global warmingზეპირი

ტემპერატურის 1°C-ით მატებისას სამეგრელო-ზემო სვანეთის რეგიონის ტენიან სუბტროპიკულ ზონაში აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების მატება საბაზისისთან შედარებით შეადგენს 223°C, მთიან და მაღალმთიან ზონებში 189-192°C, შესაბამისად. ტენიან სუბტროპიკულ ზონაში სავეგეტაციო პერიოდი გახანგრძლივებულია 12 დღით, მთიან და მაღალმთიან რეგიონებში 11-9 დღით, შესაბამისად. გამოვლენილია ატმოსფერული ნალექების კლების ტენდენციები გამონაკლისია ზუგდიდის მუნიციპალიტეტი. გამოყოფილია აგროკლიმატური ზონები.

საერთაშორისო კონფერენცია: ხორბალი ევროპის ქვეყნებში და საქართველო, როგორც ხორბლის წარმოების ერთერთი კერათბილისი, საქართველო20192-4 ოქტომბერისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიასაშემოდგომო ხორბლის თესვის ვადები და ზონირება გლობალური დათბობის პირობებშიზეპირი

დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოში საშემოდგომო ხორბლის კულტურის გავრცელებისათვის შედგენილი იქნა რეგრესიის განტოლებები და განისაზღვრა აქტიურ ტემპერატურათა ჯამები (>10°C). სცენარით, ტემპერატურის 1°C-ით მატების შემთხვევაში აქტიურ ტემპერატურათა ჯამი იზრდება საშუალოდ 220-250°C-ით, ხოლო 2°C-ით მატებისას 440-480°C-ით. საშემოდგომო ხორბლის კულტურის გავრცელების ტერიტორია გაფართოვდა ვერტიკალური ზონალობის ხარჯზე. დასავ. საქართველოში გავრცელების ზონამ არსებული (საბაზისო) გავრცელების ზონასთან შედარებით აიწია მაღლა, საშუალოდ 170-200 მეტრით, ხოლო აღმოს. საქართველოში 350-400 მეტრით. 

http://www.gaas.dsl.ge/images/2019/Xorbali_2019.jpg
18th International multidisciplinary scientific geoconference SGEM, Ecology and Environmentალბენა. ბულგარეთი20182-8 ივლისიScholarly Society Vienna. Ecology, Economics, Education and Legislation, Issue:5:5.1Evaluation of the Agro-Ecological Potential of Racha- Lechkhumi - Kvemo Svaneti region (Georgia) and Zoning of Cropsზეპირი

გამოთვლილია ძირითადი აგროკლიმატური მაჩვენებლები, რაც ხელსაყრელია მარცვლეული, ბოსტნეული, ვაზის და სხვა კულტურების ზრდა-განვითარებისათვის. სავეგეტაციო პერიოდში ჰაერის ტემპერატურის 10°C-ის ზევით გადასვლის თარიღის დადგენისათვის, შედგენილია რეგრესიის განტოლება. განხილულია სოფლის მეურნეობისათვის საშიში მეტეოროლოგიური მოვლენები (წაყინვები, სეტყვა, გვალვა, ძლიერი ქარები) და დადგენილია მათი განაწილება ზღ.დ-დან სიმაღლეების მიხედვით, მათი სეზონურობა და ინტენსივობა. შედგენილია მოსალოდნელი წაყინვების დადგომის თარიღების განსაზღვრის რეგრესიის განტოლებები. ვერტიკალური ზონალობით გამოყოფილია 4 აგროეკოლოგიური ზონა.

https://www.sgem.org/index.php/elibrary?view=publication&task=show&id=1338
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია - ეკოლოგიის თანამედროვე პრობლემებიქუთაისი, საქართველო201821-22 სექტემბერი"ა.წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თსუ, გეოფიზიკის ინსტიტუტი,საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია და სხვ. "მცხეთა-მთიანეთის რეგიონის აგროეკოლოგიური ზონირება გლობალური დათბობის პირობებშიზეპირი

მცხეთა-მთიანეთის რეგიონისათვის სავეგეტაციო პერიოდში, გლობალური დათბობის პირობებში გამოვლენილია აგროკლიმატური მაჩვენებლების ცვლილების ტენდენციები - მატება/კლება, რომლის მიხედვით შესაძლებელია განისაზღვროს მათი ცვლილების დინამიკა დროში (1948-2017 წწ). გლობალური დათბობის ფონზე, ტემპერატურის მატების გათვალისწინებით გამოყოფილია აგროეკოლოგიური ზონები. გლობალური დათბობიდან გამომდინარე, საჭიროა გამოვიყენოთ ზოგიერთი ნეგატიური მოვლენის წინააღმდეგ პრევენციული-შემარბილებელი ღონისძიებები; გავითვალისწინოთ ისეთი სელექტირებული კულტურების წარმოება, რომლებიც გამოირჩევიან შედარებით მაღალი ტემპერატურისადმი მდგრადობით, გვალვაგამძლეობით.

http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/7357/1/Kut_2018_3.7.pdf
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია მდგრადი განვითარების ლანდშაფტური განზომილება: კვლევა, დაგეგმარება, მართვათბილისი, საქართველო20174-6 ოქტომბერიივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი"საქართველოს აღმოსავლეთ ტერიტორიაზე აგროკლიმატური მაჩვენებლების ცვლილება და გვალვების გახშირება გლობალური დათბობის პირობებში"ზეპირი

ჩატარებულმა კვლევებმა გამოავლენა სავეგეტაციო პერიოდში გლობალური დათბობით გამოწვეული აგროკლიმატური მაჩვენებლების (აქტიურ ტემპერატურათა (>10°C) და ატმოსფერული ნალექების ჯამები (მმ), ჰიდროთერმული კოეფიციენტები) ცვლილების ტენდენცია (მატება/კლება) საქართველოს აღმოსავლეთის ხუთ რეგიონში (კახეთი, მცხეთა-მთიანეთი, შიდა ქართლი, ქვემო ქართლი, სამცხე-ჯავახეთი). კერძოდ, აქტიურ ტემპერატურათა ჯამების მატების, ხოლო ატმოსფერული ნალექების და ჰთკ-ს ინდექსების ძირითადად შემცირების ტენდენციები. რაც მაჩვენებელია სხვადასხვა ტიპის გვალვების გახშირება-განმეორადობის. 

http://icldscartogis.tsu.ge/assets/media/uploads/media/proceedings_part1_2017.pdf
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია მევენახეობა და მეღვინეობა ევროპის ქვეყნებში, ისტორიული ასპექტები და პერსპექტივებითბილისი, საქართველო201725-27 ოქტომბერისაქართველო სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიავაზის გავრცელება და გლობალური დათბობა საქართველოშიზეპირი

ტემპერატურის მატება აღმოსავლეთ და დასავლეთ საქართველოში, შესაბამისად, 0,4° და 0,2°. სცენარების მიხედვით, ტემპერატურის 2 და 1°C-ით მატებისას აქტიური ტემპერატურის ჯამები (>10°C) აღმოს. და დასავ. საქართველოში იზრდება 440-480°C და 220-250°C-ით შესაბამისად. გათვალისწინებულია ატმოსფერული ნალექების (მმ) მატების/კლების ჯამები ვაზის გავრცელების მიხედვით. ტემპერატურის 1°C-ით მატებისას სცენარით, სავეგეტაციო პერიოდის (დღე) ხანგრძლივობა შეადგენს საშუალოდ 12 დღეს, ხოლო ტემპერატურის 2°C-ით მატებისას - 20 დღეს. განხილულია ვაზის სხვადასხვა ჯიშის ზღ. დონის მიხედვით გავრცელების ზონები ტემპერატურის მატების გათვალისწინებით. ყვავილობისა და სიმწიფის პროგნოზირებისთვის შედგენილია განტოლებები.

http://www.gaas.dsl.ge/images/2017_PDF/2017-konferencia_Shromebi.pdf
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია ,,ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტების წარმოების თანამედროვე ტექნოლოგიები სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარებისათვისთბილისი, საქართველო201628-30 სექტემბერისაქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაეკოლოგიური მიწათმოქმედების აგროკლიმატური პირობები სამცხე-ჯავახეთის მაღალმთიან ზონაშიზეპირი

ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის ფარავნის მაღალმთიან აგრომეტეოროლოგიურ ბაზაზე ჩატარებულმა მრავალწლიურმა კვლევებმა ორგანული სასუქის და ბიოენერგოაქტივატორის ,,ბიორაგის’’ გამოყენებით აჩვენა, რომ მიღებულ მოსავალში (სუფრის ჭარხალი, ქერი, უცხო სუნელი) მძიმე ლითონების და ნიტრატრბის შემცველობა ზღვრული დასაშვები კონცენტრაციის (ზდკ) ფარგლებშია. დადგენილია, მაღალი კორელაციური დამოკიდებულება აგროკლიმატურ ფაქტორებს, ორგანულ სასუქსა და საცდელი კულტურების მოსავალს შორის, შედგნილია შესაბამისი რეგრესიის განტოლებები.

http://www.gaas.dsl.ge/images/2018_PDF/Konferenc_Shromebi_2016.pdf
სამეცნიერო კონფერენცია - რეგიონული განვითარების პერსპექტივები: სამცხე-ჯავახეთითბილისი, საქართველო201617 თებერვალიივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიგლობალური დათბობა და აგროეკოლოგიური მაჩვენებლების ცვლილების ტენდენცია ბორჯომის ტერიტორიაზეზეპირი

ბორჯომის ტერიტორიაზე გლობალური დათბობა მომავლის სცენარით (2020-2050 წწ) 2.0°C-ით მატებისას, არსებით ნეგატიურ გავლენას ვერ მოახდენს აგროკულტურებზე. იგი გავლენას მოახდენს აქტიური ტემპერატურების (>10°C) ჯამების ზრდაზე და აქედან გამომდინარე, ვერტიკალური ზონალობის მიხედვით აგროკულტურების გავრცელების აგროეკოლოგიურ ზონებზე. მათი გავრცელების ზონები მომავლისათვის იქნება ზღ. დონიდან 200-300 მ-ით უფრო მაღლა, საბაზისოსთან შედარებით. აღნიშნულის მიხედვით, საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების გაფართოება.

https://cupdf.com/document/fffffff-fffffffsamtskhe-ffffffff-fffffffffff.html
საერთაშორისო - კონფერენცია გლობალური დათბობა და აგრობიომრავალფეროვნებათბილისი, საქართველო20154-6 ნოემბერისაქართველო სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაგლობალური დათბობა და აგროკულტურების განვითარების ძირითადი მაჩვენებლების და გვალვიანობის მატების ტენდენციები კახეთშიზეპირი

გლობალური დათბობის შედეგად კახეთის რეგიონში გამოვლენილია აგროკულტურების განვითარების აგროკლიმატური მაჩვენებლების ცვლილების ტენდენციები (მატება, კლება). რაც იწვევს სავეგეტაციო პერიოდის გახანგრძლივებას, ტემპერატურის ჯამების მატებას და ნალექების ჯამების ძირითადად კლებას. ამ მაჩვენებლებიდან გამომდინარე დაიკვირვება ჰიდროთერმული კოეფიციენტის ინდექსის კლების ტენდენცია. რაც მიუთითებს სუსტი და საშუალო ინტენსიური გვალვების მატებაზე. ამ ნეგატიური მოვლენის წინააღმდეგ საჭირო იქნება შესაბამისი ღონისძიებების გატარება.

http://www.gaas.dsl.ge/images/conference_materials/Konferencia_shromebi-%202015.compressed.pdf
საერთაშორისო - კონფერენცია გლობალური დათბობა და აგრობიომრავალფეროვნებათბილისი, საქართველო20154-6 ნოემბერისაქართველო სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაგლობალური დათბობის შედეგად მოსალოდნელი კლიმატური ცვლილებების დროს ხორბლის კულტურის ადაპტაცია საქართველოშიზეპირი

შესწავლილი იქნა გლობალური დათბობის შედეგად მოსალოდნელი კლიმატური ცვლილებების დროს ტემპერატურის მატების შემთხვევაში, ხორბლის კულტურაზე უარყოფითი მოვლენების შედეგად გამოწვეული პრობლემები. შემუშავებულია რეკომენდაციები, რომლებიც ითვალისწინებს ლოკალური ზონების მიხედვით ხორბლის კულტურების წარმოების ძირითადი რეგიონებისათვის გასატარებელ ღონისძიებებს.

http://www.gaas.dsl.ge/images/conference_materials/Konferencia_shromebi-%202015.compressed.pdf
საერთაშორისი სამეცნიერო კონფერენცია გეოგრაფიისა და ანთროპოლოგიის თანამედროვე პრობლემებითბილისი, საქართველო201522-25 ოქტომბერითსუ, გეოგრაფიული საზოგადება, გეოგრაფიის ინსტიტუტიგლობალური დათბობით გამოწვეული აგროკლიმატური მაჩვენებლების ცვლილება ქვემო ქართლის რეგიონშიზეპირი

გლობალური დათბობა სავეგეტაციო პერიოდში გავლენას ახდენს მოცემული რეგიონის აგროკლიმატურ მაჩვენებლებზე (აქტიური ტემპერატურის და ატმოსფერული ნალექების ჯამებზე, ჰიდროთერმულ კოეფიციენტზე და სხვა). აქტიურ ტემპერატურათა ჯამის მომატება ნიადაგის შესაბამისი ტენიანობის პირობებში, ხელსაყრელია იმ ტერიტორიებისათვის, სადაც სითბოს ნაკლებობას განიცდის აგროკულტურები. შესაძლებელია გაფართოვდეს მცენარეთა გავრცელების არეალი, დაბლობისა და ვერტიკალური ზონალობით. ატმოსფერული ნალექების შემცირება არახელსაყრელ პირობებს შეუქმნის აგროკულტურების ნორმალურ პროდუქტიულობას. ნეგატიურად იმოქმედებს ჰთკ-ის შემცირება. შესაძლოა გახშირდეს ინტენსიური მოქმედების გვალვები, განსაკუთრებით რეგიონის აღმოსავლეთით 20-30% და მეტით. 

http://aljavakhishvili-2015.tsu.ge/ge/participants
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია - კლიმატის ცვლილება და მისი გავლენა სოფლის მეურნეობის მდგრად და უსაფრთხო განვითარებაზეთბილისი, საქართველო20142-4 ოქტომბერისაქართველო სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაკლიმატის ცვლილების გავლენა სასოფლო-სამეურნეო კულტურების აგროკლიმატურ მახასიათებლებზე (საგარეჯოს მაგალითზე) ზეპირი

ECHAM4-ის მოდელით და A2 სცენარით სავეგეტაციო პერიოდში გამოთვლილი და გაანალიზებულია ატმოსფერული ნალექების, გვალვიანობის, ქარის ცვლილების ტენდენციები და გამოყოფილია აგროკლიმატური ზონები. ჩატარებული გამოკვლევების შედეგების საფუძველზე, გლობალური დათბობა მოცემული სცენარით ვერ მოახდენს არსებით ნეგატიურ გავლენას აგროკულტურებზე. მისი გავლენა გამოიხატება მხოლოდ აქტიური ტემპერატურების ჯამის ზრდაზე და ზღ.დონიდან სიმაღლეების მიხედვით 200-300 მეტრით უფრო მაღლა (საბაზისოსთან შედარებით) კულტურების გავრცელების აგროკლიმატურ ზონებზე. 

http://www.gaas.dsl.ge/images/conference_materials/Konferencia_shromebi-%202014.compressed.pdf
საერთაშორისო კონფერენცია - გეოგრაფია და გარემოს თანამედროვე პრობლემებითბილისი, საქართველო20146-8 მაისისოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტიიმერეთის რეგიონის აგროკლიმატური პირობების შეფასება აგროკულტურების რაციონალურად გაადგილებისა, პროდუქტიულობისა და მოსავლის პროგნოზირებისათვისზეპირი

იმერეთის რეგიონისათვის შეფასებულია აგროკულტურების უზრუნველყოფა აქტიურ ტემპერატურათა ჯამებით. რეგიონის ტერიტორია ზღ. დონიდან 300 მ სიმაღლემდე 4000°C (და მეტით) უზრუნველყოფილია 50%-ით, რაც ხელსაყრელია ერთწლიანი და მრავალწლიანი კულტურების მაღალი პროდუქტიულობისათვის. გამოყოფილია აგროკულტურების გავრცელების 5 აგროკლიმატური ზონა. განიხილება წაყინვები, გვალვა და ძლიერი ქარები, მათი ინტესივობისა და შემარბილებელი ღონისძიებების გათვალისწინებით. 

http://sou.edu.ge/?lang_id=ENG#sthash.UmfFKcga.dpuf
საერთაშორისო კონფერენცია - გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემებითბილისი, საქართველო20137-9 ნოემბერივახუშტი ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტიგლობალური დათბობის გათვალისწინებით ვაზის სხვადას ხვა ჯიშის აგროკლიმატური ზონების სცენარებიზეპირი

გლობალური დათბობის გათვალისწინებით, სცენარით ტემპერატურის 1 და 2°-ით მატებისას ვაზისთვის ვერტიკალური ზონალობის მიხედვით, გამოთვლილია აქტიურ ტემპერატურათა (≥10°) ჯამები (240 და 480° და ოდნავ მეტი, შესაბამისად). ამჟამად არსებული ვაზის ჯიშების გავრცელების ზონებში, სცენარით ტემპერატურის 1°-ით მატებისას ვაზი დას. საქართველოში ზღ. დონიდან გავრცელდება 100-150 მეტრით, აღმოს. საქართველოში ტემპერატურის 2°-ით მატებისას 200-300 მეტრით მაღლა საბაზისო გავრცელების ზონებთან შედარებით. ვაზის გავრცელების ზონებში გათვალისწინებულია სავეგეტაციო პერიოდში ატმოსფერული ნალექების ჯამის მატება და კლება. 

https://evergreen.tsu.ge/eg/opac/record/40063
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია ბიოეკონომიკა და სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარებათბილისი, საქართველო201311-12 ოქტომბერიივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიკლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით აგროკულტურების გავრცელების ზონების სცენარი სამხრეთ საქართველოში (ახალციხის მაგალითზე)ზეპირი

კლიმატის გლობალური დათბობა მომავლის სცენარის მიხედვით, ტემპერატურის 1.5°-ით მატებისას ახალციხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ვერ მოახდენს არსებით ნეგატიურ გავლენას აგროკულტურებზე. მისი გავლენა მკაფიოდ გამოიხატება მხოლოდ აქტიურ (≥10°) ტემპერატურათა ჯამების მატებაზე და აქედან გამომდინარე ზღ. დონიდან ვერტიკალური ზონალობის მიხედვით, აგროკულტურების გავრცელების ზონების ცვლილებაზე. სადაც მათი გავრცელების ზონები მომავლისათვის იქნება უფრო მაღლა 100-150 მ-ით საბაზისოსთან შედარებით. 

https://www.tsu.ge/data/file_db/economist_faculty/programakonferencia.pdf
International scientific conference - Pressing problems in hydrometeorology and ecologyთბილისი, საქართველო201328-30 მაისიInstitute of Hydrometeorology, Georgian Technical UniversityEstimation of agro-climatic potential of Mtkheta-Mtianeti regionზეპირი

სავეგეტაციო პერიოდისათვის (IV-X) გამოთვლილია აგრომეტეოროლოგიური მახასიათებლები (აქტიურ ტემპერატურათა ჯამი >10°, ატმოსფერული ნალექების ჯამი (მმ), ჰაერის შეფარდებითი ტენიანობა (%), ჰაერის ტენიანობის დეფიციტი (მბ), უყინვო პერიოდის ხანგრძლივობა, ჰიდროთერმული კოეფიციენტი). განხილულია აგროკულტურებისათვის არახელსაყრელი მეტეოროლოგიური მოვლენები. დადგენილია გაბატონებული ქარების მიმართულებები, ქარსაფარი ზოლების გაშენების მიზნით. გამოყოფილია აგროკლიმატური ზონები შესაბამისი აგროკულტურების გავრცელებისათვის. 

https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/83556
International scientific conference - Pressing problems in hydrometeorology and ecologyთბილისი, საქართველო201328-30 მაისიInstitute of Hydrometeorology, Georgian Technical UniversityDistribution of winter wheat with account of global warmingზეპირი

განხილულია კლიმატის გლობალური ცვლილების ასპექტები. შემუშავებულია სცენარები ჰაერის ტემპერატურის 1 და 2°-ის მატებით (დას. და აღმოს. საქართველოსათვის, შესაბამისად). მოცემულია საშ. ხორბლის ტემპერატურათა ჯამით (>10°) უზრუნველყოფის მომავლის (2020-2049წწ) საპროგნოზო რეგრესიის განტოლება. აქტიურ ტემპერატურათა (>10°) ჯამების განსაზღვრისათვის სცენარით, ტემპერატურის 1 და 2°-ის მატებით შედგენილია რეგრესიის განტოლებები და გამოყოფილია საშ. ხორბლის გავრცელების ზონა. არსებული ტემპერატურების 1 და 2°-ის მატებით აქტიურ ტემპერატურათა ჯამები საშუალოდ იზრდება 220-250° და 440-480°-ით შესაბამისად. დას. საქართველოში საშ. ხორბალი ტემპერატურის 1°-ით მატებისას ვრცელდება 1450-1650 მ სიმაღლეზე ზღვის დონიდან, აღმოს. საქართველოში 2°-ით მატებისას 1750-1800 მ სიმაღლემდე. 

https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/83556
კონფერენცია - გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემები თბილისი, საქართველო201219 დეკემბერისაქართველოს ალ.ჯავახიშვილის სახ. გეოგრაფიული საზოგადოება, ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიკლიმატის თანამედროვე ცვლილების პირობებში აგროკულტურების მოსავლის პროგნოზები (მომავლის 2020-2030 წწ) მცხეთა-მთიანეთის რეგიონისათვისზეპირი

კლიმატის გლობალური ცვლილება აისახება აგროკულტურების გავრცელების ზონებზე. სადაც შემუშავებული სცენარით, ტემპერატურის 2°-ით მატებისას, გამოყოფილ აგროკლიმატურ ზონებში აქტიურ ტემპერატურათა ჯამი მოიმატებს საშუალოდ 450-500°-ით და ოდნავ მეტით. აქედან გამომდინარე, ზემოაღნიშნული კულტურების გავრცელების ზონები პირველად აიწევს 200-300 მ-ით მაღლა არსებული (საბაზისო) გავრცელების ზონებთან შედარებით. შედგენილია საშ. ხორბლის, სიმინდის და კარტოფილის კულტურის მოსავლის საპროგნოზო განტოლებები.

-
საერთაშორისო კონფერენცია - რადიოლოგიური და აგროეკოლოგიური გამოკვლევები თბილისი, საქართველო201227-28 მაისიაგრარული უნივერსიტეტის რადიოლოგიისა და ეკოლოგიის ინსტიტუტიგლობალური დათბობის პირობებში სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების აგროეკოლოგიური ზონები საგარეჯოს ტერიტორიაზეზეპირი

გლობალური დათბობიდან გამომდინარე, საგარეჯოს მუნიციპალიტეტის ტერიტორიისათვის განსაზღვრულია აქტიურ ტემპერატურათა ჯამები (>10°), რომელიც საბაზისოს მიხედვით საშუალოდ 3470° შეადგენს, შემუშავებული სცენარით (2°-ის მატებით) - 4160°. აღნიშნული ტემპერატურათა ჯამი უზრუნველყოფს აგროკულტურების მაღალ პროდუქტიულობას და ორი მოსავლის მიღებას. სავეგეტაციო პერიოდის ხანგრძლივობა შეადგენს საშუალოდ 198 დღეს, მომავლის სცენარით 220 დღეს. საბაზისო და მომავლის სცენარის მიხედვით გამოყოფილია აგროეკოლოგიური ზონები, შესაბამისი სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელებისათვის.

http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/jmat/catalog.html?pft=biblio&from=31&rnum=10&udc=631.9
საერთაშორისო კონფერენცია - გარემო და გლობალური დათბობა - ეძღვნება აკად. თ.დავითაიას 100 წლისთავსთბილისი, საქართველო201115-17 სექტემბერითსუ, ვ.ბაგრატიონის გეოგრაფიის ინსტიტუტისავეგეტაციო პერიოდების სითბოთი უზრუნველყოფის პროგნოზები (მომავლის, 2020-2050 წწ) კლიმატის გლობალური ცვლილების გათვალისწინებითზეპირი

დადგენილია, რომ საქართველოში ჰაერის ტემპერატურის მატების ტენდენცია საშუალოდ შეადგენს 0.2-0.4°. ეს პროცესი, თუ მომავალშიც გაგრძელდა 2020-2050 წლებისათვის შესაძლებელია ტემპერატურამ 1-2°-ით მოიმატოს. ამიტომ, წინასწარ უნდა ვიცოდეთ რა გავლენას მოახდენს იგი ქვეყნის ეკონომიკაზე, განსაკუთარებით სოფლის მეურნეობაზე. კლიმატის ცვლილების პირობებში, გასათვალისწინებელია აგროკულტურების სითბოთი უზრუნველყოფა წლების მიხედვით. ამისათვის, შემუშავებულია სცენარი ტემპერატურის 2°-მდე მატებით (2020-2050 წწ) და შედგენილია რეგრესიის განტოლებები სავეგეტაციო პერიოდების სითბოთი უზრუნველყოფის საპროგნოზოდ, აჭარის რეგიონის ტენიანი სუბტროპიკული ზონის მაგალითზე. სცენარით, ტემპერატურის 2°-მდე მატებისათვის შედგენილია სითბოთი აგროკულტურების უზრუნველყოფის განსაზღვრის ნომოგრამა.

-
საერთაშორისო კონფერენცია -გეოგრაფიის თანამედროვე პრობლემებითბილისი, საქართველო201119 დეკემბერისაქართველოს ალ.ჯავახიშვილის სახ. გეოგრაფიული საზოგადოებაგლობალური დათბობის პირობებში აგროეკოლოგიური ზონების ცვლილება მომავლის (2020-2050 წწ) სცენარითზეპირი

ბორჯომის ტერიტორიაზე საბაზისო (მიმდინარე) აქტიურ ტემპერატურათა ჯამი საშუალოდ 2930° შეადგენს, ხოლო A2 სცენარით (მომავლის) მიხედვით ტემპერატურის 2.0°-ით მატების შემთხვევაში 3570°. გლობალური დათბობის გავლენის შედეგად, აქტიურ ტემპერატურათა (>10°) ჯამი მატულობს. მომავლის სცენარით ტემპერატურის 2.0°-ით მატება საშუალოდ შეადგენს 500-600°, საბაზისოსთან შედარებით. რის შედეგად აგროკულტურების გავრცელების აგროეკოლოგიური ზონები იცვლება და აიწევს 200-300 მეტრით მაღლა, საბაზისოსთან შედარებით. გამოყოფილია 4 აგროკლიმატური ზონა.

-
საერთაშორისო სამეცნიერო-ტექნიკური კონფერენცია - ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის აქტუალური პრობლემებითბილისი, საქართველო201127-29 სექტემბერისაქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია, სტუ-ის ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტიგლობალური დათბობის პირობებში აგროკულტურების გავრცელების ზონების და ორი მოსავლის მიღების სცენარები (2020-2050 წწ., დედოფლისწყაროს მაგალითზე)ზეპირი

შემუშავებულია დედოფლისწყაროს რაიონისათვის აგროკულტურების გავრცელების ზონებისა და ორი მოსავლის მიღების სცენარები (2020-2050 წწ) გლობალური დათბობის გათვალისწინებით. დადგენილია, რომ აქტიურ ტემპერატურათა ჯამი საბაზისოს მიხედვით შეადგენს 3360°, ხოლო მომავლის სცენარით, 2°-ით მატებისას 3930°. აღნიშნული ტემპერატურათა ჯამი უზრუნველყოფს აგროკულტურების ზრდა-განვითარებას, მაღალ პროდუქტიულობას და მეორე მოსავლის მიღებას. სავეგეტაციო პერიოდის ხანგრძლივობა შეადგენს საშუალოდ 190 დღეს, მომავლის სცენარით 210 დღეს. საბაზისო და მომავლის სცენარის მიხედვით გამოყოფილია აგროკლიმატური ზონები.

https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/83525
საერთაშორისო კონფერენცია - აგრობიომრავალფეროვნების დაცვა და სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარებათბილისი, საქართველო201024-25 ნოემბერიშ.რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი, საქართველოს სახელმწიფო აგრარული უნივერსიტეტიკლიმატის გლობალური ცვლილების გავლენა სასოფლო-სამეურნეო კულტურების გავრცელების არეალზე საქართველოს მაღალმთის რეგიონებშიზეპირი

კლიმატის გლობალური ცვლილების ტენდენციიდან გამომდინარე დაზუსტებულია პერსპექტიული აგროკულტურების გავცელების აგროეკოლოგიური ზონები საქართველოს მაღალმთის პირობებში. შემუშავებული სცენარების (ტემპერატურის 1 და 2°-ით მატებისას დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს რეგიონებისათვის) მიხედვით, შედგენილია რეგრესიის განტოლებები აქტიურ ტემპერატურათა (10°-ის ზევით) განსაზღვრისათვის.

-
საერთაშორისო სამეცნიერო-ტექნიკური კონფერენცია - გარემოს დაცვა და მდგრადი განვითარებათბილისი, საქართველო201010-11 ნოემბერისაქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტისაქართველოს მაღალმთის აგროეკოლოგიური ზონების ცვლილების სცენარები კლიმატის გლობალური დათბობის გათვალისწინებითზეპირი

კლიმატის გლობალური ცვლილების ტენდენციიდან გამომდინარე დაზუსტებულია პერსპექტიული აგროკულტურების გავცელების აგროეკოლოგიური ზონები საქართველოს მაღალმთის პირობებში. შემუშავებული სცენარების (ტემპერატურის 1 და 2°-ით მატებისას დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს რეგიონებისათვის) მიხედვით, შედგენილია რეგრესიის განტოლებები აქტიურ ტემპერატურათა (10°-ის ზევით) განსაზღვრისათვის.

-
10th Baku International Congress ,,Energy, Ecology, Economy” Azerbaijan Republicბაქო, აზერბაიჯანი200923-25 სექტემბერიInternational Ecoenergy Academy, National Academy of Sciences of the Republic of AzerbaijanAgroclimatic Zones of the Distribution of Crops in Georgia with Account of Climate Change ზეპირი

აღმოს. საქართველოში დას. საქართველოსთან შედარებით ჰაერის ტემპერატურის მეტი ზრდის ტენდენცია გამოვლინდა. შემუშავებული სცენარით 1 და 2° მატების შემთხვევაში საქართველოს ტერიტორიაზე გამოყოფილია შესაბამისი აგროკულტურების განაწილების ხუთი აგროკლიმატური ზონა. სცენარების მიხედვით, ტემპერატურის 1 და 2° მატების შემთხვევაში აქტიურ ტემპერატურათა ჯამი საშუალოდ 200-300°-ით და 400-500°-ით (შესაბამისად) აღემატება არსებულ (საბაზისო) აქტიურ ტემპერატურათა ჯამებს.

-
10th Baku International Congress ,,Energy, Ecology, Economy” Azerbaijan Republicბაქო, აზერბაიჯანი200923-25 სექტემბერიInternational Ecoenergy Academy, National Academy of Sciences of the Republic of AzerbaijanOn Assessment of Impact of Climatic Changes on Productivity and Transformation of Agro-climatic Zones of Dissemination of Agricultural Cropsზეპირი

გამოთვლებით მიღებული შედეგი მიუთითებს შემოთავაზებული მეთოდიკის საკმაოდ მაღალ ეფექტურობაზე. რაც საშუალებას იძლევა კლიმატური ცვლილების პროგნოზირებისა - მოსავლიანობის პროდუქტიულობის ცვლილებისა და არსებული და ტრანსფორმირებადი აგროკლიმატური ზონების ზედა საზღვრის სიმაღლის შესაფასებლად, მოდელის ,,ამინდ-მოსავლის'' გამოყენების საფუძველზე. კლიმატური ცვლილებების გათვალისწინებით იგი იძლევა: სასოფლო-სამეურნეო კულტურების მოსავლიანობის მოსალოდნელი ცვლილების განსაზღვრის საშუალებას; მოსავლის პროდუქტიულობის მგრძნობელობის შეფასებას კლიმატური პარამეტრების ცვალებადობის მიმართ; აგროკულტურების გავრცელების არსებული და ტრანსფორმირებული აგროკლიმატური ზონების ზედა საზღვრის დადგენას. 

-
საერთაშორისო კონფერენცია - კლიმატი, ბუნებრივი რესურსები, სტიქიური კატასტროფები სამხრეთ კავკასიაშითბილისი, საქართველო200818-19 ნოემბერიმ.ნოდიას გეოფიზიკის ინსტიტუტი, ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი, საქართველოს გეოფიზიკური ასოციაციაკლიმატის გლობალური დათბობის გავლენა აგროკლიმატური ზონების ცვლილებაზეზეპირი

მეტეოროლოგიურ დაკვირვებათა მონაცემების ანალიზისა და დამუშავების შედეგად დამყარებულია მაღალი კორელაციური კავშირი ტემპერატურის 10°-ს ზევით გადასვლის თარიღს, აქტიურ ტემპერატურათა ჯამსა და ზღ. დონიდან სიმაღლეს შორის. დადგენილი კავშირების საფუძველზე შედგენილია რეგრესიის განტოლებები და განსაზღვრულია აქტიურ ტემპერატურათა ჯამები. გამოყოფილია 5 აგროკლიმატური ზონა აგროკულტურების გავრცელებისათვის. სცენარის მიხედვით, ტემპერატურის 1°-ით მატებისას ციტრუსების, ვაზის, ჩაის, სამარცვლე სიმინდის, საშემოდგომო ხორბლის და სხვა კულტურების გავრცელების ზონამ 100-150 მეტრით აიწია მაღლა, ამჟამად არსებული მათი გავრცელების ზონებთან შედარებით, ხოლო 2°-ით მატებისას 200-300 მეტრით.

https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/83441
სამეცნიერო კონფერენცია - პროფ. ნ.ბერუჩაშვილის სამეცნიერო მემკვიდრეობის განვითარება ქართულ და მსოფლიო გეოგრაფიულ მეცნიერებაშითბილისი, საქართველო200719 December თსუ, საქართველოს ალ.ჯავახიშვილის სახ. გეოგრაფიული საზოგადოებაშიდა ქართლის რეგიონის აგროკლიმატური რესურსების შეფასების ძირითადი ასპექტებიზეპირი

შეფასებულია შიდა ქართლის რეგიონის აგროკლიმატური რესურსების ძირითადი ასპექტები, რომელთა მიხედვით გამოთვლილია აგროკლიმატური მახასიათებლები სავეგეტაციო პერიოდისათვის (IV-X). გამოვლენილია მჭიდრო კორელაციური კავშირები – ჰაერის აბს. მინიმალურ ტემპერატურას, თოვლის საფარს, ნიადაგის ზედაპირს, ასევე 5 სმ სიღრმეზე ტემპერატურებს შორის და შედგენილია შესაბამისი რეგრესიის განტოლებები.

-

Web of Science: -
Scopus: -
Google Scholar: Google Scholar: citi 40; h - index 3; i 10 - index 1.

დისერტაციის რეცენზირება


სამეგრელოს ბუნებრივი პირობების რესურსული პოტენციალიი.გოგებაშვილის სახელობის თელავის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
სუბტროპიკული კულტურების წარმოების მეცნიერული საფუძვლები საქართველოს რესპუბლიკის სამეგრელოს რეგიონშისაქართველოს სუბტროპიკული მეურნეობის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

სამაგისტრო ნაშრომების ხელმძღვანელობა


სადოქტორო თემის ხელმძღვანელობა/თანახელმძღვანელობა


უცხოურ ენებზე მონოგრაფიის სამეცნიერო რედაქტირება


ქართულ ენაზე მონოგრაფიის სამეცნიერო რედაქტირება


ენგურისა და გალის წყალსაცავების გავლენა გარემოს კლიმატურ მახასიათებლებზესამუკაშვილი რ.სტუ-ის ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტისაქართველო20/01/2022

რეფერირებული ან პროფესიული ჟურნალის/ კრებულის მთავარი რედაქტორობა


სამეცნიერო პროფესიული ჟურნალის/ კრებულის რეცენზენტობა


ჰიდრომეტეოროლოგიისა და ეკოლოგიის პრობლემებისაქართველო20/08/2022
საქართველოს კლიმატური და აგროკლიმატური ატლასისაქართველო01/12/2011
საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სამეცნიერო შრომათა კრებულისაქართველო20/02/2022

რეფერირებული სამეცნიერო ან პროფესიული ჟურნალის/ კრებულის სარედაქციო კოლეგიის წევრობა


საერთაშორისო ორგანიზაციის მიერ მხარდაჭერილ პროექტში/გრანტში მონაწილეობა


კლიმატის ცვლილებისათვის ადაპტაცია და კატასტროფების რისკის შემცირება (კლიმატის ცვლილების შესაძლო ზეგავლენა აგროკულტურებზე) AID-114-A-09-00007(CENN) კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელი; USAID (ამერიკის საერთაშორისო განვითარების სააგენტო) USA 2010/09/15 - 2012/07/10ექსპერტი-აგროკლიმატოლოგი

სახელმწიფო ბიუჯეტის სახსრებით მხარდაჭერილ პროექტში/ გრანტში მონაწილეობა


სასოფლო-სამეურნეო კულტურების ფერმერული წარმოების რენტაბელობა სამცხე-ჯავახეთის აგროკლიმატურ პირობებში. #2.3.2.8განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2002-2003ხელმძღვანელი
კახეთის რეგიონის ფერმერულ მეურნეობებში სასოფლო-სამეურნეო კულტურების წარმოების განვითარების შესწავლა აგროკლიმატური პირობების გათვალისწინებითგანათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2002-2003ხელმძღვანელი
საქართველოს ქვემო ქართლის აგროკლიმატური რესურსების შეფასება რეგიონის სოფლის მეურნეობის მდგრადი განვითარების მიზნითგანათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2004-2005ხელმძღვანელი
მაღალი მთის აგროკლიმატური პირობების გავლენა მარცვლეული და ბოსტნეული კულტურების მოსავლიანობაზე ნიადაგის ნაყოფიერების გათვალისწინებით. #5.1განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2005-2006ხელმძღვანელი
შიდა ქართლის რეგიონში სასოფლო-სამეურნეო კულტურების მაღალი პროდუქტიულობის უზრუნველსაყოფად მათი რაციონალურად განლაგების სქემისა და ზოგიერთი კულტურის მოსავლის აგრომეტეოროლოგიური პროგნოზების მეთოდების დამუშავებაგანათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2008-2009ხელმძღვანელი
მცხეთა-მთიანეთის რეგიონში მაღალი პროდუქტიულობის უზრუნველსაყოფად სასოფლო-სამეურნეო კულტურების რაციონალურად განლაგების სქემისა და მოსავლის აგრომეტეოროლოგიური პროგნოზების მეთოდების დამუშავება კლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით. IHM-1207/242განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2010-2012ხელმძღვანელი
საქართველოს კლიმატური და აგროკლიმატური ატლასისაქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი 2011აგროკლიმატური ნაწილის ხელმძღვანელი
საქართველოს ცალკეულ ადმინისტრაციულ რეგიონების კლიმატის და კლიმატური რესურსების კვლევა (იმერეთის რეგიონი)IHM-13-16/2433განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2011-2013მკვლევარი
საქართველოს ცალკეული ადმინისტრაციული რეგიონების კლიმატის და კლიმატური რესურსების კვლევა (კახეთი) IHM-16-27/3933განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2014-2016მკვლევარი
საქართველოს ცალკეული ადმინისტრაციული რეგიონების კლიმატის და კლიმატური რესურსების კვლევა (რაჭა-ლეჩხუმი-ქვემო სვანეთი)განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2017-2019მკვლევარი
საქართველოს ცალკეული ადმინისტრაციული რეგიონების კლიმატის და კლიმატური რესურსების კვლევა (მცხეთა-მთიანეთი)განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო 2022-2023მკვლევარი

პატენტის ავტორობა


უფლება ქართულ ან უცხოურ სასაქონლო ნიშანზე, სასარგებლო მოდელზე


-

საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ან სოფლის მეურნეობის აკადემიის წევრობა


საერთაშორისო პროფესიული ორგანიზაციის წევრობა


კონფერენციის საორგანიზაციო/ საპროგრამო კომიტეტის წევრობა


სტუ-ის ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია2011-2013

ჯილდო ეროვნული/ დარგობრივი პრემია, ორდენი, მედალი და სხვ.


სახალხო მეურნეობის მიღწევათა გამოფენის ბრინჯაოს მედალი1985
მედალი - `შრომითი მამაცობისათვის1970
ღირსების ორდენი2001
საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის წინაშე გაწეული განსაკუთრებული დამსახურებისათვის - ,,ოქროს მედალი''30/09/2022
საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის სიგელი კლიმატოლოგიასა და აგრომეტეოროლოგიაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისათვის10/11/2023
საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრემია (დიპლომი) - ,,აგრარულ სფეროში წლის საუკეთესო ფუნდამენტური ნაშრომისათვის’’28/07/2023

საპატიო წოდება


მონოგრაფია


საქართველოს კლიმატური და აგროკლიმატური ატლასი/სტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / 2011 / 120 გვ.საგრანტო პროექტი

საქართველოს კლიმატური და აგროკლიმატური კომპლექსური ატლასი შემუშავდა პირველად და მისი გამოცემა, როგორც კაპიტალური ნაშრომი ქვეყნისათვის იქნება განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანი. მასში განზოგადიებულია ამ დარგში მომუშავე ქართველ მეცნიერთა მრავალწლიანი კვლევის შედეგები. ატლასი შედგება ორი ნაწილისაგან. პირველ ნაწილში წარმოდგენილია ზოგადკლიმატური ხასიათის რუკები, რომლებიც ასახავენ საქართველოს ტერიტორიაზე კლიმატის ფორმირების ფაქტორებს, კლიმატის ძირითადი ელემენტების, ატმოსფერული მოვლენების, საკურორტო რესურსების განაწილებისა და კლიმატის მოსალოდნელ ცვლილებებს, აგრეთვე საშიშ მეტეოროლოგიურ მოვლენებს. მეორე ნაწილი წარმოადგენს აგროკლიმატურ რესურსებს, რომლებიც სოფლის მეურნეობის სპეციალისტებს აძლევს პრაქტიკული გამოყენების საშუალებას სასოფლო-სამეურნეო კულტურების რაციონალურად განლაგებისა და მაღალი პროდუქტიულობისათვის. აგროკლიმატური რუკების უმრავლესობა განკუთვნილია ცალკეული კულტურების დარაიონებისათვის – მარცვლეულის, ვაზის, ჩაის, ციტრუსების, სუბტროპიკული ტექნიკური და სხვა. საყურადღებოა, აგრეთვე სასოფლო-სამეურნეო კულტურების ფენოლოგიური რუკები, რომელთაც პირველხარისხოვანი მნიშვნელობა აქვთ აგროტექნიკური ღონისძიებების სათანადოდ დროულად ჩატარებისათვის.

https://www.ecohydmet.ge/book%20gepei.pdf
საქართველოს ჰავა, ტ.1. აჭარა/ ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2003 / #110, 119 გვ.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

განხილულია აჭარის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები, კლიმატის ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი, კლიმატური რესურსები, კომპლექსური კლიმატური მახასიათებლები და ამინდის საშიში მოვლენები მათ შორის ზვავსაშიშროების ძირითადი მახასიათებლები. განკუთვნილია კლიმატოლოგებისათვის, აგრონომებისათვის და სპეციალისტებისათვის, რომლებიც მუშაობენ ბუნებრივი რესურსების გამოვლენისა და ათვისების, სამოქალაქო და სამრეწველო ნაგებობების, კავშირგაბმულობის, ელექტროგადამცემი და მილსადენი ხაზების დაგეგმარების და პროექტირების დარგში.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9645
საქართველოს ჰავა, ტ.2, აფხაზეთი. ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2006 / #112, 153 p.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

განხილულია აფხაზეთის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები, კლიმატის ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი, კლიმატური რესურსები, კომპლექსური კლიმატური მახასიათებლები და ამინდის საშიში მოვლენები. განკუთვნილია კლიმატოლოგებისათვის, აგრონომებისათვის და სპეციალისტებისათვის, რომლებიც მუშაობენ ბუნებრივი რესურსების გამოვლენისა და ათვისების, სამოქალაქო და სამრეწველო ნაგებობების, კავშირგაბმულობის, ელექტროგადამცემი და მილსადენი ხაზების დაგეგმარების და პროექტირების დარგში.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9684
საქართველის ჰავა, ტ.3, სამეგრელი-ზემო სვანეთი. ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2010 / #113, 83 გვ.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

განხილულია სამეგრელო-ზემო სვანეთის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები, კლიმატის ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი, კლიმატური რესურსები, კომპლექსური კლიმატური მახასიათებლები და ამინდის საშიში მოვლენები. განკუთვნილია კლიმატოლოგებისათვის, აგრონომებისათვის და სპეციალისტებისათვის, რომლებიც მუშაობენ ბუნებრივი რესურსების გამოვლენისა და ათვისების, სამოქალაქო და სამრეწველო ნაგებობების, კავშირგაბმულობის, ელექტროგადამცემი და მილსადენი ხაზების დაგეგმარების და პროექტირების დარგში.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9685
საქართველოს ჰავა, ტ.4, გურია. ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტის შრომები, 2011 / ტ. 118, 92 გვ. სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

განხილულია გურიის მხარის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები, კლიმატის ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი, კლიმატური რესურსები, კომპლექსური კლიმატური მახასიათებლები და ამინდის საშიში მოვლენები. განკუთვნილია კლიმატოლოგებისათვის, აგრონომებისათვის და სპეციალისტებისათვის, რომლებიც მუშაობენ ბუნებრივი რესურსების გამოვლენისა და ათვისების, სამოქალაქო და სამრეწველო ნაგებობების, კავშირგაბმულობის, ელექტროგადამცემი და მილსადენი ხაზების დაგეგმარების და პროექტირების დარგში.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9919
საქართველოს ჰავა, ტ.5-შიდა ქართლი. სტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2016 / ტ.122, 96 გვ.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

განხილულია შიდა ქართლის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები, კლიმატის ელემ-ენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი, კლიმატური და აგროკლიმატური რესურსები, კომპლექსური კლიმატური მახასიათებლები და ამინდის საშიში მოვლენები. განკუთვნილია კლიმატოლოგებისათვის, აგრონომებისათვის და სპეციალისტებისათვის, რომლებიც მუშაობენ ბუნებრივი რესურსების გამოვლენისა და ათვისების, სამოქალაქო და სამრეწველო ნაგებობების, კავშირგაბმულობის, ელექტროგადამცემი და მილსადენი ხაზების დაგეგმარების და პროექტირების დარგში.

https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/195498
საქართველოს ჰავა, ტ.6, იმერეთი. სტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2019 / ტ.126, 112 გვ. სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

გამოკვლეულია იმერეთის რეგიონის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები: რელიეფი, რადიაციული ფაქტორები, ატმოსფეროს ცირკულაციური პროცესები; კლიმატის ძირითადი ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი: ჰაერის ტემპერატურა, ჰაერის სინოტივე, ატმოსფერული ნალექები, თოვლის საფარი, ქარი. შეფასებულია რეგიონის კლიმატური რესურსების პოტენციალი: საკურორტო რესურსები, ჰელიო ენერგეტიკული რესურსები, ქარის ენერგეტიკული რესურსები. განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა აგროკლიმატურ რესურსებს და პროგნოზებს. განხილულია ამინდის საშიში მოვლენები: ძლიერი ქარები, ქარბუქი, ნისლი, წაყინვები.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9880
საქართველოს ჰავა.ტ.7 კახეთი. სტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2020 / ტ.128, 160 გვ.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

გამოკვლეულია კახეთის რეგიონის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები: რელიეფი, რადიაციული ფაქტორები, ატმოსფეროს ცირკულაციური პროცესები; კლიმატის ძირითადი ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი: ჰაერის ტემპერატურა, ჰაერის სინოტივე, ატმოსფერული ნალექები, თოვლის საფარი, ქარი. შეფასებულია რეგიონის კლიმატური რესურსების პოტენციალი: საკურორტო რესურსები, ჰელიოენერგეტიკული რესურსები, ქარის ენერგეტიკული რესურსები. განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა აგროკლიმატურ რესურსებს და პროგნოზებს. განხილულია ამინდის საშიში მოვლენები: ძლიერი ქარები, ქარბუქი, ნისლი, ინტენსიური და თავსხმა ნალექები, სეტყვა, გვალვა, წაყინვები, ზვავები.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9298
საქართველოს ჰავა, ტ.8, რაჭა-ლეჩხუმი ქვემო სვანეთი. სტუ-ჰიდრომეტეოროლოგიის ინსტიტუტი / სტუ-ის ჰიდრომეტეორლოგიის ინსტიტუტის სამეცნიერო რეფერირებადი შრომათა კრებული, 2021 / ტ.130, 153 გვ.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

გამოკვლეულია რაჭა-ლეჩხუმი ქვემო სვანეთის რეგიონის კლიმატის ფორმირების ძირითადი ფაქტორები: რელიეფი, რადიაციული ფაქტორები, ატმოსფეროს ცირკულაციური პროცესები; კლიმატის ძირითადი ელემენტების ტერიტორიული განაწილების კანონზომიერებანი: ჰაერის ტემპერატურა, ჰაერის სინოტივე, ატმოსფერული ნალექები, თოვლის საფარი, ქარი. შეფასებულია რეგიონის კლიმატური რესურსების პოტენციალი: საკურორტო რესურსები, ჰელიოენერგეტიკული რესურსები, ქარის ენერგეტიკული რესურსები. განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა აგროკლიმატურ რესურსებს და პროგნოზებს. განხილულია ამინდის საშიში მოვლენები: ძლიერი ქარები, ქარბუქი, ნისლი, ინტენსიური და უხვი ნალექები, წაყინვები.

http://openlibrary.ge/handle/123456789/9299
საქართველოს დასავლეთ რეგიონების აგროკლიმატური რესურსები/გამომცემლობა უნივერსალი / 2012 / გვ. 435 სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

ნაშრომში რეგიონების მიხედვით შეფასებულია აგროკლიმატური რესურსები და მათი ეფექტურად გამოყენება აგროკულტურების მაღალი პროდუქტიულობისათვის. შედგენილია ჰაერის აქტიურ ტემპერატურათა და ატმოსფერული ნალექების ჯამებით უზრუნველყოფათა განსაზღვრის, აგრეთვე ნალექიან დღეთა რიცხვების განმეორადობათა ნომოგრამები. მოცემულია აგროკულტურების თესვის აგროტექნიკური ღონისძიებების დროულად ჩატარებისა და ძირითადი ფენოლოგიური ფაზების დადგომის ვადები; ბოლო და პირველი წაყინვების თარიღებისა და უყინვო პერიოდის ხანგრძლივობის განსაზღვრის რეგრესიის განტოლებები. შედგენილია აგროკულტურების ყინვებისაგან კრიტიკულ-დამაზიანებელი ტემპერატურების განმეორადობის მრუდი; სავეგეტაციო პერიოდში აგროკულტურების სითბოთი უზრუნველყოფისა და მოსავლის აგრომტეოროლოგიური პროგნოზების მეთოდები. მოცემულია კლიმატური მახასიათებლების ცხრილები; გამოყოფილია აგროკლიმატური ზონები შესაბამისი კულტურების გავრცელებისათვის; დადგენილია გაბატონებული ქარების მიმართულებები ქარსაცავი ზოლების გაშენებისათვის; გათვალისწინებულია კლიმატის გლობალური ცვლილების გავლენის ასპექტები აგროკლიმატურ ზონებზე. ნაშრომი ძირითადად განკუთვნილია სოფლის მეურნეობის ხელმძღვანელი მუშაკებისა და ფერმერებისათვის, ასევე აგრომეტეოროლოგების, კლიმატოლოგების, გეოგრაფების, ბიოლოგებისა და სოფლის მეურნეობის საკითხებით დაინტერესებული საზოგადოებისათვის. მონოგრაფია შეიძლება გამოყენებული იქნას როგორც დამხმარე სახელმძღვანელო შესაბამისი მიმართულების - ბაკალავრების, მაგისტრების და დოქტორანტებისათვის.

http://www.ecohydmet.ge/West.MELADZE.pdf
კლიმატის ცვლილება: აგროკლიმატური გამოწვევები და პერსპექტივები აღმოსავლეთ საქართველოში/გამომცემლობა უნივერსალი / 2020 / 200 გვ.სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

მონოგრაფიაში განხილულია კლიმატის თანამედროვე ცვლილების ფონზე აღმოსავლეთ საქართველოს რეგიონების (კახეთი, მცხეთა-მთიანეთი, სამცხე-ჯავახეთი, ქვემო ქართლი, შიდა ქართლი) მშრალი სუბტროპიკული, მთიანი და მაღალმთიანი ზონების აგროკლიმატური ასპექტები. კერძოდ, განსაზღვრულია აგროკლიმატური მახასიათებლების დროში ცვლილების დინამიკა გლობალური დათბობის პირობებში; მოცემულია კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული არსებული აგროკლიმატური ზონების შესაძლო ტრანსფორმაცია, რის საფუძველზეც გამოყოფილია ზონები შესაბამისი პერსპექტიული კულტურების გავრცელების მიზნით; მოცემულია გვალვის ტიპები და მათი პროგნოზირება; დადგენილია კულტურების მოწყვლადობა, მათი თესვისა და რგვის ოპტიმალური ვადები; განიხილება ნაყოფების სიმწიფის სითბოთი და სავეგეტაციო პერიოდის ხანგრძლივობის უზრუნველყოფა; სავეგეტაციო პერიოდში ორი მოსავლის მიღების პერსპექტივა; შემუშავებულია აგრომეტეოროლოგიური და ფენოლოგიური პროგნოზების მეთოდები და სხვა. ნაშრომი განკუთვნილია სოფლის მეურნეობის მუშაკებისა და ფერმერებისათვის, აგრეთვე აგრომეტეოროლოგების, აგროკლიმატოლოგების, გეოგრაფების, ბიოლოგების და ამ საკითხებით დაინტერესებული ფართო საზოგადოებისათვის. რეკომენდებულია, როგორც სასწავლო მასალა (დამხმარე სახელმძღვანელო) შესაბამისი მიმართულების მაგისტრანტებისა და დოქტორანტებისათვის.

http://ecohydmet.ge/meladze-climchange.pdf

სახელმძღვანელო


მცენარეთა ეკოლოგია/გამომცემლობა - მერაბ აბელაშვილი/ 2003/ 278 გვ.საგრანტო პროექტი

 სახელმძღვანელო უმაღლესი სასწავლებლის სტუდენტებისათვის

https://evergreen.tsu.ge/eg/opac/record/13421

სტატია მაღალ რეიტინგულ და ადგილობრივ ჟურნალებში


Distribution of different varieties of vine with account of global warming on the territory of Georgia/Georgian National Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian National Academy of Sciences, 2013 / vol. 7, №1, pp. 105-108 სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

Climate change is one of the most important global problems. Atmosphere’s self-cleaning capacity cannot maintain ecological balance of the climatic system due to strong anthropogenic loadings. Analysis of the global temperature regime confirmed that the climate changes sharply and tends to global warming. Tendency of global warming was observed on the territory of Georgia as well. Increase of the temperature in Eastern and Western Georgia is 0.4 and 0.2 °C, respectively. It is possible that it will reach 1-2 °C by 2030-2050. At the increase of temperature by 2 and 1°C active temperature sums (above 10 °C) increase by 440-480 °C and 220-250 °C in Eastern and Western Georgia. An agroclimatic map is compiled for vertical zonal distribution of different kinds of vine based on the above-mentioned data. Three agroecological zones are marked out in the map. Sums of increase and decrease (in %) of atmospheric precipitation (mm) are taken into consideration according to vine distribution areas. By the scenario worked out at the increase of temperature by 1°C the duration of the vegetation period (day) increases and amounts to 12 days on average, and at the temperature increase by 2 °C the duration amounts to 20 days. An extended vegetation period has positive effect on changes of terms of agrotechnical measures. Provision by temperature sums needed for complete ripening of grapes in the vegetation period is specified according to distribution zones of late vine varieties. By the database in Akhmeta (Eastern Georgia), the temperature sum is provided 8 times per 10 years, in Keda (Western Georgia) – 9 times per 10 years. According to the scenario it is supplied at the increase by 2 and 1°C each year.

http://science.org.ge/old/moambe/7-1/Meladze%20105-109.pdf
Global warming: changes of agroclimatic zones in humid subtropical, mountainous and high mountainous regions of Georgia/IJCR / International Journal of Current Research, 2016 / Vol. 8(7), pp. 35403-35409 სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

According to humid subtropical, mountainous and high mountainous regions of Georgia there have been identified tendencies of changes of agro-climatic indicators caused by global warming (increase or decrease). Realized studies confirm that the impact of global warming is more reflected in the mountainous and high mountainous conditions, which has a significant impact on the increase in the sums of active temperatures, extension of the vegetation period, general reduction of atmospheric precipitation and frequent droughts. 

https://doi.org/10.24941/ijcr.2017
Influence of global warming on agroclimatic indices of agriculture and intensity of droughts in Kakheti region, East Georgia/Georgian National Academy of Sciences / Bulletin of The Georgian National Academy of Sciences, 2016 / vol.10, №1, pp. 97-104 სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

Against the background of current global warming the temperature in Eastern Georgia is increased by 0.4-0.5°C, on average, which might increase by 2°C and more in 2050. Such an increase of temperature shows the tendency of change (increase or decrease) in agroclimatic factors (active temperature, precipitations, hydrothermal coefficient) determining growth and development of agricultural plants, their productivity etc. Based on the mentioned observation data the dynamics of agroclimatic factors (sums of active temperatures and atmospheric precipitations) were mapped in trends showing the tendency of increase of the active temperature sums in the region which might improve the growth and development of agriculture in vertical zones. As a result of decreased atmospheric precipitations and the increase of the abovementioned sums of active temperatures (according to trends) in the active vegetation period the decrease of the hydrothermal coefficient (HTC)is also marked. On the ground of the meteorological observations of sixty years (1949-2008) the hydrothermal coefficients were defined and the arid and humid conditions of the vegetation period were estimated. In particular, different kinds of frequent droughts are marked on most territories of Kakheti that require some measures to be carried out. The above-said studies show that global warming has both positive and negative action in vegetation period. In conditions of certain soil humidity the sum of increased active temperatures will be favorable on the territories, where agricultures suffer heat deficit. The area of plant distribution might extend higher above sea level. The tendency of the hydrothermal coefficient decrease will have a negative influence on the productivity of agricultural plants causing serious problems to agrarian sector because the weak and moderate droughts might intensify. Therefore, given global warming some preliminary activities for climate moderation are necessary.

http://science.org.ge/bnas/t10-n1/16-Meladze.pdf

პუბლიკაცია სამეცნიერო კონფერენციის მასალებში, რომლებიც ინდექსირებულია Web of Science-ში და Scopus-ში


Evaluation of the agro-climatic potential of the high mountainous areas in South Georgia to develop ecological agriculture/SGEM WORLD SCIENCET / ransactions of international multidisciplinary scientific Geo conference / 2016 / pp. 349-355სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

The impact of different doses of organic fertilizer (10, 15 and 20 t/ha) on the growth and development of experimental crops was identified and used to fix the content of heavy metals and nitrates in the harvested experimental crops. Correlations between the ecological factors of the environment, organic fertilizer and harvest were established, and relevant regression equations were designed on their basis what allows identifying the rate of the ecologically pure harvest (t/ha). In the high-mountainous regions of Georgia, one can distinguish two different agro-ecological zones meeting the demands of these crops to the agro-climatic factors - the sum of active air temperatures of over 10ºC, sum of atmospheric precipitations (mm) in the warm period of the year.

DOI: 10.5593/sgem2016B51
Evaluation of the agro-ecological potential of Racha-Lechkhumi - Kvemo Svaneti region (Georgia) and zoning of crops/2018 /SGEM WORLD SCIENCE სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამა

A regression equation to fix the date of transfer of the air temperature above 10ºC in the vegetation period is deduced. The weather phenomena threatening the branch of agriculture in the given region (such as frosting, hail, drought and strong winds) and their occurrence at different altitudes above sea level are described. The seasonality and intensity of the mentioned phenomena are identified as well. In particular, a regression equation to fix the first days of expected frostings (the first and last frostings) is deduced. By considering the sums of active temperatures depending on vertical zoning, there are 4 agro-ecological zones identified with the areas of prospective crops.

DOI:10.5593/sgem2018/5.1/S20.047